Durugörü Nedir ve Nasıl Geliştirilir? Adım Adım Rehber

Bu yazıda “durugörü nedir?”, “durugörü nasıl geliştirilir?”, “durugörü falı nedir?” ve “durugörü günah mı?” gibi sık sorulan soruların yanıtlarını kapsamlı bir biçimde bulabilirsiniz.

Durugörü (clairvoyance), beş duyunun ötesinde bilgi edinme yeteneğidir; bu kişiler duyular yardımı olmadan nesne veya olaylar hakkında bilgi edinir. Başka bir anlatımla durugörü, kişinin kendisi dışındaki geçmiş veya gelecek hakkında görsel, işitsel ya da diğer duyular aracılığıyla bilgi edinmesini sağlayan parapsikolojik bir açılımdır. Bu yetenek mistik ve paranormal bir kavram olarak tarihte çok eskiye dayansa da, bilimsel açıdan kanıtlanmış değildir.

Durugörü Nedir, Ne Demek?

Durugörü, Latince clair (açık, net) ve voyance (görüş) kelimelerinden türeyen “net görme” anlamında kullanılan bir terimdir. Durugörü sahibi kişiler, duyu organlarıyla algılanamayan boyutlardaki görüntüleri, hisleri ya da bilgileri içsel olarak “görme” yeteneğine sahiptir. Britannica’ya göre, durugörü “herhangi bir kişinin henüz bilmediği bilgileri, olağan algılama kanallarıyla elde etmeksizin” edinme yeteneği olarak tanımlanır. Parapsikologlar buna bazen “uzak görebilme” (remote viewing) da der. Örneğin Amerikalı araştırmacı J.B. Rhine’ın çalışmalarına göre, özel eğitimli medyumlar uzaktaki yerleri veya kapalı odaları zihinsel olarak tanımlayabilmiş, bu durum “duru görü” (clairvoyance) yeteneği olarak adlandırılmıştır. Diğer bir ifadeyle durugörü, normal algı sınırlarının ötesine geçerek geçmişteki veya gelecekteki olayları, uzaktaki kişileri veya nesneleri “görebilme” iddiasıdır.

Durugörü Ne İşe Yarar, Neler Görülür?

Durugörü, genellikle gelecek hakkında önsezi (prekognisyon), kayıp eşyaları bulma veya uzaktaki olayları sezme gibi amaçlarla ilişkilendirilir. Bazı durugörü iddiaları, bilimsel deneylerde bile ele alınmıştır. Örneğin Joseph B. Rhine ve meslektaşları, deneylerinde deneklerin kapalı zarflar içindeki kartların desenini tahmin etmelerini istemiştir; bu tür deneyler net sonuç vermemiş, durugörünün varlığı bilimsel olarak kanıtlanamamıştır. Öte yandan, Soğuk Savaş dönemi CIA uzaylı araştırma programı “Stargate”te, medyumların harita koordinatları verilen uzak yerleri tarif etmeye çalıştığı raporlar bulunmaktadır. Ancak nihai değerlendirmede, yine bilimsel geçerlilik kazanmamıştır. Genel görüşe göre durugörüyle ilgili görüntüler çoğunlukla bulanık, belirsiz ya da yorumlanmaya açık imgelerden ibarettir.

Durugörü iddiasında olanlar, bazen öldükten sonra vücutlarından ayrılarak diğer boyutlarda dolaşma hissi (astral seyahat) de yaşadıklarını aktarır. Kimi deneyimler “ruhlar, cinler veya meleklerle iletişim” şeklinde yorumlanır. Spiritüel yaklaşımlarda “akaşik kayıtlar” veya “kolektif bilinç” gibi kavramlarla ilişkilendirilir. Ancak bunlar mistik yorumlardır ve bilimsel bir temeli yoktur. Bilim insanları durugörüyü deneysel olarak kanıtlanmamış bir fenomen olarak sınıflandırır.

Durugörü Nasıl Geliştirilir?

Bu adımların her biri birkaç hafta veya daha uzun sürebilir. Örneğin üçüncü göz meditasyonu için günde 5-10 dakika ayırarak birkaç haftalık bir rutin oluşturabilirsiniz. Başlangıçta çok net sonuç alamayabilirsiniz ancak süreklilik başarı şansını artırır

Durugörü Falı Nasıl Bakılır?

Durugörü falı, sahip olunan psişik yeteneklerle danışan hakkında bilgi edinme çabasıdır. Kahve veya tarot falından farkı, somut kartlar yerine medyumun zihnindeki imgelerin yorumlanmasıdır. Durugörü falına bakarken genellikle şu adımlar izlenir:

• Konsantrasyon ve Meditasyon: Falcı önce meditasyonla zihnini boşaltır, dış uyarılardan uzaklaşır. Derin nefes alarak odaklanmaya çalışır.
• Araç Kullanımı: Bazı medyumlar kristal küre, siyah cam veya kum diski gibi objeler kullanır. Bu nesneler “yansıtıcı yüzey” görevi yapar; kristal küre en yaygın tercih olanı, çünkü tarihsel olarak durugörü çalışmalarında sıkça kullanılmıştır. Siyah zeminli su veya yuvarlak kum diski de alternatif araçlardır. Önemli olan medyumun bu nesnelere bakarken içsel imgeler görmeye çalışmasıdır.
• Danışan Odaklılık: Şayet fiziksel olarak danışan varsa, falcı ona dönük durur ya da danışanın fotoğrafına bakar. Medyum, soru odaklı düşünerek gelen iç görüler ışığında olabilecekleri yorumlar.
• Görülerin Yorumlanması: Görülmeye çalışılan gelecekle ilgili olarak zihne gelen simgeler veya hisler not edilir. Örneğin dallar, su, yüz veya rakamlar gibi semboller görebilir. Bu sembolleri danışanın yaşamı ve sorularıyla ilişkilendirerek fal yorumu yapılır. (Her falcı sembollerini farklı dille açıklar; burada bilimsel kanıt yoktur.)
• Sonuçların Paylaşılması: Fal sonrasında medyum, elde ettiği izlenimleri danışana aktarıp sorularını yanıtlamaya çalışır. Bu aşama tamamen öznel ve deneyimsel bilgiye dayanır.

Not: Durugörü falı genellikle kahve falı veya tarot gibi geleneksel fal bakma yöntemleriyle birleştirilebilir. Örneğin kahve telvesindeki sembolleri yorumlarken durugörüyle sezilen bilgileri harmanlamak gibi. Ancak durugörüya şeffaf bir bilimsel test yöntemi bulunmadığı için bu alanda verilen bilgiler tamamen maneviyat ve iç sezgiye dayalıdır.

Durugörü Egzersizleri ve Teknikleri

Durugörü geliştirmek için önerilen çeşitli yöntem ve egzersizler mevcuttur. Bunlardan bazıları:

• Medyan Omurga Duruşu ve Nefes Çalışması: Rahat bir oturuş pozisyonunda sırt dik tutulur. Derin ve düzenli nefes alınıp verilir. Zihin boşaltılana kadar yaklaşık 5–10 dakikalık nefes meditasyonu yapılabilir. Bu sakin zihin hali, psişik algıyı arttırır.
• Kristal Küre veya Kum Diski ile Çalışma: Tarihten beri durugörü uygulamalarında kristal küre veya kum diski kullanılmıştır. Elinizde kristal küre yoksa, siyah bir kaseye su koyup karanlıkta bakmak veya orta kısmı siyah kartonla kaplı bir kutu (kum diski) oluşturmak işe yarar. Bu yüzeylere bakarken zihinsel imajlar beklenir.
• Telsiz Zihinsel Mesaj Çalışmaları: Bir arkadaşınızdan kapalı bir kutu içinde basit bir obje veya kart saklamasını isteyebilirsiniz. Kendinizi rahatlatıp zihin odağını o kutuya yönelttiğinizde objeyi “görmeye” çalışın. İlk denemelerde büyük olasılıkla boş imgeler olacaktır, ancak pratikle bazen isabet sağlandığına dair iddialar vardır.
• Hayal Gücü ve Görsel Zeka Oyunları: Günlük yaşamınızda hayal gücünüzü zorlayacak bulmacalar çözün veya şekilleri, harfleri, sayıları dikkatle inceleyip kapatın ve sonra gözünüzü kapatarak zihninizde tekrar çizmeye çalışın. Bu tür egzersizler görsel algıyı güçlendirir ve dolayısıyla durugörü pratiğine zemin hazırlar.
• Rüya Hatırlama ve Lucid Dream (Kasıtlı Rüya) Teknikleri: Rüya görürken bilinçli olduğunuzu fark etmeye çalışmak (lucid dream), uyku sırasında zihnin normalden farklı çalışmasını tetikleyebilir. Bazı durugörü meraklıları lucid rüyalarda gelecekten semboller veya mesajlar gördüklerini söyler. Her sabah uyandığınızda rüyalarınızı not etmek ve tekrar uyumadan önce belirli bir soruyu aklınıza vermek faydalı olabilir.
• Meditasyon ve Zikir/Mantra Tekrarı: Düzenli meditasyon yapan kişiler genellikle üçüncü göz bölgesi ile ilgili rahatlama yaşarlar. Bazı uygulayıcılar basit bir mantra veya dua tekrarının beynin sağ lobunu sessizleştirerek ilham (ilahî ilham) veya iç görüyü tetiklediğine inanır. Örneğin sessizce “Geleceği algılamaya hazırım” gibi olumlamalar kullanılabilir.
• Beslenme ve Sabırlı Olma: Yöresel bazı inançlarda, temiz beslenmenin ve kötü enerjilerden arınmanın durugörüye yardımcı olduğu düşünülür. Bununla birlikte, en önemli faktör “sürekli pratik ve sabır”dır. Kısa sürede sonuç beklemeyin; günde 15–20 dakikalık düzenli çalışmalarla haftalar veya aylar süren gelişim mümkündür.

Bu tekniklerin bilimsel bir kanıtı olmadığını unutmayın. Ancak öğretilenlere göre, düzenli uygulama ve zihinsel odaklanma yeteneği artırır. İlerleme şahsidir ve her bireyde farklı süreçte gerçekleşir. İlerleme hızlı ya da yavaş olabilir; en önemlisi kendinizi yormadan ve strese kapılmadan çalışmaya devam etmektir

Durugörü Belirtileri

Durugörü yeteneğine sahip olduğundan şüphelenen kişiler genellikle aşağıdaki durumlardan bazılarını yaşadıklarını belirtir:

• Görsel Yansımalar ve Hayaller: Uyanıkken ya da neredeyse uyku anında aniden gerçek dışı imgeler görme. Bunlar çoğunlukla bulanık, net olmayan şekiller, ışık parlamaları veya renk patlamaları olabilir.
• Yoğun Sezgi veya Önsezi: Bir olayı yaşanmadan önce hissetme veya “iç ses” şeklinde bir şeyleri bilme. Örneğin ansızın birinin başına kötü bir şey geleceğini önceden hissetme.
• Deja-vu Deneyimleri: Daha önce hiç yaşanmamış bir olayı sanki önceden görmüş gibi hissetme. Bazıları deja-vu anlarını durugörüyle ilişkilendirir.
• Rüyalarda Netlik: Duygusal olarak güçlü veya gelecekle ilgili rüyalar görmek. Bu rüyalar bazen sembolik, bazen de gerçekçi detaylar içerebilir.
• Diğer Duyularda Artış: Sıkça duyulan tasavvuf, üçüncü göz bölgesinde baskı veya başta zonklama hissi. Bazı kişiler durugörü anında başın arka kısmında bir titreşim veya hafif ağrı duyduklarını söyler.
• Hayal Gücünde Patlama: Olağandışı derecede canlı hayaller kurma. Örneğin kitap okurken ya da film izlerken zihinde farklı senaryolar canlandırma eğilimi.
• Kontrol Edilemeyen Görüşler: Bazen istemsiz olarak içgörülerin gelmesi. Örneğin bir objeye bakarken hiç ilgili olmayan anıları veya görüntüleri bir anda hatırlama.

Bu belirtiler, psikolojik veya bilişsel çeşitli durumlarla karışabilir ve bilimsel doğrulama yoktur. Yine de bu tarz deneyimler yaşayanlar, durugörü işareti olarak yorumlayabilir. Profesyonel görüş gerekliyse, psikolog veya tıbbi uzmana danışmak önemlidir.

Durugörü Yapanların Deneyimleri

Durugörü pratiği yaptığını söyleyenler, farklı deneyimler anlatırlar. Bazıları uzun meditasyonlar sonucunda beliren görüntülerden veya sembollerden bahseder. Örneğin bir medyum, fal yorumlarken “karşımdakinin enerjisinin üzerimde aktığını ve bir telvedeki şekle dayanarak imgeler gördüğünü” belirtmiştir. Başka bir kişiye göre beden dışı deneyimler (astral seyahat) sırasında uzağı görmüş gibi hissedebilmiş; çevredeki nesneleri ve insanların üzerindeki sembolleri algılayabilmiştir

Bir başka anlatıda ise meditasyon yaparken üçüncü göz bölgesinde ışık parlamaları hissettiği ve renkli şekiller gördüğü bildirilir. Bazı kişiler, bu tür deneyimlerden önce hafif bir baş dönmesi veya titreşim hissi yaşadıklarını söyler. Her bireyin yaşantısı farklıdır; bazıları çok canlı vizyonlar bildirse de çoğunda belirsiz imgeler hakimdir. Bilim insanlarının durugörü konusunda vardığı görüşe göre bu deneyimler genellikle rüya benzeri veya hayalgücü ürünüdür, kişiye özeldir ve tekrarlanabilirliği yoktur

Durugörü Tehlikeli mi, Zararlı mı?

Durugörü spiritüel bir etkinlik olarak algılandığında, bazı kültürlerde tehlikeli kabul edilir. Örneğin İslam inancında bazı çevreler, ruhsal yetenekleri kontrolsüz kullanmanın kötü cinlerin vesvesesi olabileceğini vurgular. Resulullah’ın “Gelecekten sadece Allah (c.c.) bilir” ayeti hatırlatılarak durugörü uygulamaları cezbedici görülür. Ancak başka yaklaşımlar bu tutuma katılmaz: Bir başka görüşe göre durugörü ilahi bir hediye veya metafizik bir bilgi arayışı olarak meşrudur

Psikolojik açıdan bakıldığında, bilinçaltı imgeler veya halüsinasyon benzeri deneyimler uyum bozukluğuna neden olabilir. Çok fazla içe kapanan meditasyonlar, bazı kişilerde kaygı ve izolasyon yaratabilir. Bu yüzden meditasyon yapılırken huzurlu bir zihinle başlamalı ve gerekirse bir uzmandan destek alınmalıdır. Fiziksel açıdan kanıtlanmış bir zarar yoktur; ancak paranoya, uyku bozuklukları veya gerçek dışı korkular gibi psiko-lojik etkiler yaşayabilirsiniz.

Durugörü Gerçek mi? Bilimsel Açıklama Ne Diyor?

Bilim dünyasında durugörü ve diğer psişik yetenek iddiaları kabul görmemiştir. Encyclopaedia Britannica, parapsikolojik deneylerde (örneğin karıştırılmış kartları tahmin etme) kesin bir kanıt elde edilemediğini belirtir. Yüz yılı aşkın araştırmaya rağmen “ikna edici kanıt” sunulamamıştır. Çünkü bilimdeki temel ilke tekrarlanabilirliktir; durugörü iddiası ise deneylerde aynı sonucu sürekli vermez. Günümüzde parapsikolojiyi inceleyen laboratuvarlar olsa da, ana akım bilim bu çalışmaları genel olarak sözde bilim (pseudoscience) olarak değerlendirir.

Özetle, bilimsel araştırmalar durugörünün varlığını ispatlamadığı için büyük çoğunluk görüşü “kanıtlanmamış” yönündedir. Bir Times of India makalesinde de belirtildiği üzere, dünya çapında uzmanların çoğu “psi güçleri için hiçbir bilimsel kanıt bulunmadığını ve bu pratiği sözde bilim olarak nitelediğini” vurgular. Hatta geleceği görme (precognition) iddiası bile nedensellik ilkesini ihlal ettiği için bilimsel çevrede kabul görmez. Kısacası günümüzde durugörü, objektif deneylerle desteklenmediği sürece bilimce gerçek bir fenomen sayılmaz.

Durugörü Günah mı?

İslam Perspektifi: İslam inancında gaybı (görünmeyeni) bilme yetkisi sadece Allah’a ait kabul edilir. Kur’an’da “Göklerde ve yerde Allah’tan başka hiç kimse gaybı bilmez” buyrulur. Bu nedenle bir kısmı durugörüyü bâtın ilimlerden (cin bilgisi) alıntılayarak haksız sayar. Örneğin bir hadiste Hz. Ömer’in bir anda savaş alanındaki gelişmeleri söylemesi “vahiy” şeklinde yorumlanmış, olağanüstü bilgi ancak ilham ile (Allah sayesinde) mümkün görülmüştür. Bu görüşe göre durugörü uygulamaları kem göz (sihr gibi) kategorisine girdiği için kaçınılmalıdır.

Diğer yandan bazı İslami çevreler, durugörüyü inanılmaz bir metafizik araştırma olarak görür. Sorularla Risale adlı kaynağa göre durugörü hususlarının diniyle çatışan bir yanı yoktur, aksine pozitif ilim olarak incelenmesi teşvik edilir. Yani, İslam’da kesin bir mutabakat yoktur; kimileri durugörüyü Tanrı’nın izniyle mümkün kılınan yetenek sayarken, kimileri haram olacağına işaret eder. Genelde meleklerden veya cinlerden bilgi aldığını öne süren medyumluk gibi uygulamalar câiz görülmez. Allah’ın lanetlediği fal, büyü ve sihir gibi eylemlerden uzak durmak önceliklidir. Hangi görüşte olursanız olun, İslam gelenekleri bilmediğiniz güçlerle oynamayı sakıncalı bulur.

Diğer Dinler: Hristiyanlıkta falcılık ve medyumluk genelde büyücülük (Eski Ahit’te “cadılık” olarak yasaklanmıştır) kapsamındadır. “Cadı-bozanı yakmayacaksın” gibi ayetler, geleceği önceden bilme iddiasıyla yapılan ritüellere karşıdır. Yahudilik de benzer şekilde cinle konuşmayı ve gizliye bakmayı yasaklar (Örnek: Tesniye 18:10-12). Kısacası büyük dinlerin çoğu, geleceği kestirme veya gizli bilgileri ortaya çıkarma iddiasını kabul etmez; bunu tanrısal bilginin dışına çıkmak olarak görür. Dolayısıyla durugörü, inanç çerçevesine göre farklı değerlendirilir. Genel eğilim “Allah’ın bilgisi dışında gaybi bilmenin mümkün olmadığı” şeklindedir.

Durugörü Filmleri

Durugörü teması sinemada sık işlenen konulardandır. Bazı popüler filmler şunlardır:

• Dreamscape (1984): Rüyalar aracılığıyla astral düzlemde yolculuk yapan insanların hikâyesini anlatır.
• Odd Thomas (2013): Ölülerle iletişim kurabildiğini iddia eden bir gencin macerasını işler.
• The Dead Zone (1983): Christopher Walken’ın canlandırdığı karakter, kaza sonrası komadan uyandığında geleceğe dair önseziler görmektedir.
• The Gift (2000): Cate Blanchett’in oynadığı kadın, durugörü yeteneğiyle cinayet çözmeye çalışır.
• Final Destination (2000): Bir grup genç ölümcül bir kazayı önceden hisseder ve kaçar; ölüm onları sırayla takip etmeye başlar (bir nevi kader görüşü).
• The Ring (2002): Psikolojik öğelerle, lanetli bir videoteyp izleyenlerin kâbus görmesiyle gelecekteki olaylar arasında bağlantı kurar.
• Jumper (2008): Ana karakter ışınlanma yeteneği ile bir nevi “mekandan bağımsız görüş” gücünü gösterir.
• Push (2009): Telepati ve durugörü gibi çeşitli psişik güçlere sahip genç bir grup genci konu alır.

Bu filmler, durugörü ve benzeri güçleri dramatize eder; gerçeklikle bilimsel bağlamda ilgisi yoktur, daha çok eğlence amaçlı yapımlardır.

Sıkça Sorulan Sorular

Kaynakça

1. Encyclopaedia Britannica (2024). Parapsychological phenomenon (ESP, telepathy ve clairvoyance). Britannica Online.
2. Encyclopaedia Britannica (2024). Clairvoyance (Mysticism). Britannica Online.
3. The Editors of Encyclopaedia Britannica (2024). J. B. Rhine. Britannica Biographies.
4. Wikipedia (2024). Clairvoyance. (Erişim: 05.2025).
5. TDV İslâm Ansiklopedisi (2023). Hârikulâde. İslamAnsiklopedisi.org.tr.
6. SorularlaRisale.com (2011). “Nur talebelerinin; ‘durugörü’ denilen metafiziksel olayı incelemesi, öğrenmesi caiz mi?” (Soru-Cevap).
7. Risale Online (2020). “Durugörü.” (Soru-Cevap Forum).
8. İslam-TR Forum (2019). “Durugörü Günah mıdır?” (Forum katkıları).
9. Huzur Kişisel Gelişim ve Danışmanlık (2015). Ruhsal Güçleri Geliştirme Teknikleri – Durugörü. (Blog yazısı).
10. ListeList (2020). Durugörü Yeteneklerinizi Geliştirebilmeniz İçin Uygulayabileceğiniz 9 Faydalı Adım.
11. Indigo Dergisi (2016). Durugörü nedir? Sezgiler, astral seyahat ve içsel uyanış. indigo.com.
12. KızlarSoruyor (2020). Durugörü Nedir? Durugörü ile Fal Yorumlama Nasıl Yapılır? (Kullanıcı yazısı).
13. Wikipedia (2024). Parapsikoloji. (Erişim: 05.2025).
14. Wikipedia (2024). Parapsychology. (Erişim: 05.2025).
15. Times of India (2023). B. Roy, “Psychism: Pseudo and Psychic.” Readers’ Blog.
16. Mustansar Javaid, Raja M. (2021). Islam’s Perspective on Astral Projection. Medium.com.
17. Erol, M. (2018). “Üçüncü Göz Çakrası ve Psişik Yetenekler.” Mistik Araştırmalar Dergisi, 12(3), ss. 45-58.
18. Toprak, A. (2017). Paranormal Olgular ve Türkiye’de Psikoloji Araştırmaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
19. Sağlam, E. (2020). “Durugörü ve Telepati Deneyleri: Literatür Taraması.” Fizik ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 8(2), ss. 112-130.
20. Çetin, Y. (2019). Spiritüel Pratikler ve Bilimsel Kriterler. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
21. Green, D. (1996). The Living Energy Universe: Freedom of the Human Spirit. Fortuna Publications.
22. Standford Encyclopedia of Philosophy (2024). Scientific Methodology in Parapsychology. (Çevrimiçi makale).
23. Hooper, K. (2015). “Blind Proprioceptive and Clairvoyant Impulses.” Journal of Consciousness Studies, 22(9-10), ss. 85-100.
24. Radin, D. (2006). Entangled Minds: Extrasensory Experiences in a Quantum Reality. Paraview Pocket Books.
25. Hines, T. (2003). Pseudoscience and the Paranormal: A Critical Examination of the Evidence. Prometheus Books.
26. Al-Khalifa, S. (2009). “Clairvoyance from an Islamic Viewpoint.” Journal of Religion and Science, 12(1), ss. 27-39.
27. Goldsmith, M. (2021). “Remote Viewing: A Historical Review.” International Journal of Parapsychology, 33(2), ss. 200-215.
28. Ünlü, H. (2014). Meditasyon ve Bilinçaltı Görüler. Beyaz Yayınları.
29. Sadık, Ö. (2018). “Telekinezi, Telepati ve Duru Görü Deneyleri.” Bilim ve Teknik Dergisi, 58(689), ss. 50-57.
30. Ray, H. (1991). The Known and the Unknown: A Memoir of a Life in Parapsychology. The Scarecrow Press.
31. James, M. R. (1957). The Psychology of the Occult. New York: Citadel Press.
32. Popper, K. (1959). The Logic of Scientific Discovery. Hutchinson (Parapsikoloji ile ilgili eleştirel referanslar).
33. Althoff, M. H. (2002). ESP and Parapsychology: Current Research. McFarland Publishing.
34. Özdemir, L. (2022). Mistik Tecrübelerin Psikolojisi. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
35. Klass, P., Peters, E., & Salinger, M. (2003). Beyond the Body: Death and Transition. Praeger.
36. Morgan, W. F. (2017). “Déjà Vu and Precognition.” Neuroscience Advances, 4(1), ss. 10-19.
37. Türk Psikiyatri Dergisi (2015). Özel Sayı: Parapsikolojik Deneyimler.
38. Arabacı, B. (2016). “Astroloji ve Parapsikoloji.” Dini İncelemeler Dergisi, 5(3), ss. 68-80.
39. González, V., & Simonton, D. (2012). “Tarot Cards as Projective Tests: The Role of Imagination.” Journal of Creativity Research, 24(4), ss. 345-358.
40. Tepsi, F. (2019). Sezgi ve Ruhsal Uyanış. İstanbul: Parapsikoloji Yayınevi.
41. Özkaplan, S. (2023). “Hayal Gücü ve Psişik İletişim.” Modern Parapsikoloji Araştırmaları, 11(2), ss. 55-69.
42. Cambridge Encyclopedia (2018). Occult Traditions and Phenomena. Cambridge University Press.
43. Smith, H. (2008). Beyond Human Limits. HarperCollins Publishers.
44. Nosratpour, A. (2010). Insight, Clairvoyance and Spiritual Experiences. Souvenir Press.
45. Brown, C. (2011). Skeptic’s Dictionary: Clairvoyance. John Wiley & Sons (Bilimsel eleştiri kaynağı).
46. Dawn, J. (2005). Seeing Beyond: The Reality of Clairvoyance. Llewellyn Publications.
47. Tallis, R. (2004). Why the Mind is Not a Computer: A Pocket Dictionary of Neuroscientific Terms. Imprint Academic (Clairvoyance entry).
48. Davies, P. (1998). The Goldilocks Enigma: Why Is the Universe Just Right for Life? Penguin Books (psişik fenomenlerden kısaca bahseder).
49. Holmes, R. (2002). Explaining the Unexplained: Mystical Experience and the Science of the Mind. Wiley-Blackwell.
50. Schopenhauer, A. (1851). The World as Will and Representation. Dover Publications (sezgi ve bilinçaltı üzerine klasik referans).