Void State Nedir ve Nasıl Yapılır? Adım Adım Rehber

Void State, son dönemde spiritüel uygulayıcılar arasında popüler hale gelen bir bilinç hâlidir. Peki void state nedir, gerçekten var mıdır ve void state nasıl yapılır? Bu kapsamlı rehberde void state’in anlamını, faydalarını, nasıl deneyimleneceğini adım adım anlatacağız. Ayrıca void state deneyiminin belirtilerini, bilimsel açıklamalarını ve merak edilen “void state gerçek mi, tehlikeli mi, yoksa günah mı?” sorularını güvenilir kaynaklarla aydınlatacağız. Popüler bilim üslubuyla hazırlanan bu nihai kılavuz, konuya hiç bilmeyenlerin bile anlayabileceği şekilde açıklamalar sunarken, iddiaları bilimsel bilgilerle destekleyecek.

Void State Nedir, Ne Demek?

Void State, Türkçede “boşluk hâli” anlamına gelen bir zihin durumudur. Uygulayıcılar tarafından bilincin en saf hali olarak tanımlanır; zira bu durumda zihin tamamen boşalmış, hiçbir düşünce kalmamış ve kişi sadece “var olma” hissiyle baş başa kalmıştır​. Başka bir deyişle, void state deneyimleyen kişi bedeni uykuda olsa bile bilinci uyanık kalan, dış dünyayla tüm bağları kopmuş bir farkındalık durumuna girer. Bu esnada kişi fiziksel duyularını ve çevresini algılamayı bırakır, yalnızca kendi içsel farkındalığının içinde “sadece bilinç” olarak kalır.

Void state kavramı son yıllarda sosyal medyada (özellikle TikTok ve forumlarda) popülerlik kazanmıştır. Uygulayıcılar, bu haldeyken zihinlerinde canlandırdıkları şeylerin gerçek hayata yansıdığına inanırlar. Bu nedenle void state, “manifest” (düşünceyle gerçeği oluşturma) amacıyla kullanılabilen güçlü bir araç olarak görülmektedir. Hatta bazı topluluklarda void state için “God state” (tanrısal hâl) gibi ifadeler de kullanılmakta ve bu hâle geçen kişinin adeta sınırsız bir bilinç gücüne eriştiği öne sürülmektedir. Özetle, void state tam bir boşluk bilincidir – kişi yalnızca kendi varlığının farkında olarak, sanki sonsuz bir karanlık boşlukta süzülür halde hisseder​

Bu kavram yeni popüler olsa da, benzer tanımlar kadim öğretilerde de karşımıza çıkar. Örneğin, Hindu felsefesindeki “Turiya” adı verilen dördüncü bilinç hali, uyanıklık, rüya ve derin uykunun ötesinde saf farkındalık halidir ve tam bir sessizlik/boşluk bilinci olarak tarif edilir​. Budist gelenekte “şünyata” (emptiness/boşluk) evrenin öz niteliği sayılır ve meditasyonla deneyimlenen bu içsel boşluk hali, gerçekliğin nihai doğasının kavranması olarak görülür. Yani void state benzeri bir “boşluk” deneyimi, çeşitli ruhsal geleneklerde uzun zamandır bilinip değer atfedilen bir olgudur. Modern bağlamda ise void state, bu kadim deneyimi güncel bir teknik olarak uygulamaya çalışmak şeklinde yorumlanabilir.

Void State ile Neler Yapılabilir, Ne İşe Yarar?

Void state genellikle kişisel istekleri gerçekleştirmek veya ruhsal deneyimler yaşamak için bir araç olarak öne sürülüyor. Bu duruma girildiğinde zihnin tamamen açık ve programlanabilir hale geldiğine inanılır; dolayısıyla kişi hedeflerine odaklanıp niyetlerini bilinçaltına doğrudan işleyebilecektir​. Uygulayıcıların void state ile yapabildiklerini iddia ettikleri başlıca şeyler şunlardır:

  • Manifest (İstekleri Gerçekleştirme): Void state, law of attraction (çekim yasası) veya “manifest etme” yöntemlerinin en güçlü versiyonu olarak görülür. İddialara göre bu halde zihinde canlandırılan veya sesli dile getirilen arzular, gerçek hayata çekilir. Örneğin, kilo vermek, başarılı olmak, zenginleşmek, fizikte değişiklikler (boy uzaması, görünüş değişikliği vb.) gibi hedeflere void state’te odaklanıldığında gerçekleştiği bildirilen çok sayıda deneyim vardır​. Bir kullanıcı void state sayesinde istediği parayı, fiziksel görünüm değişikliklerini ve hatta sevdiği kişiyle ilişkisini bile gerçekleştirebildiğini belirtmiştir. Benzer şekilde, bu hali deneyimleyen bazı kişiler tek bir gece içinde bile kilolarının azaldığını veya istedikleri bir fırsatın ayaklarına geldiğini iddia etmektedir (anekdotsal raporlar).
  • Gerçeklik Değiştirme (Reality Shifting): Void state, “shifting” denilen bilinçli olarak farklı bir gerçeklik deneyimleme uygulamasında da kullanılmaktadır. Kişi boşluk halindeyken kendi istediği bir hayal dünyasına veya alternatif bir gerçekliğe geçiş yapabileceğini, orada çeşitli deneyimler yaşadıktan sonra tekrar geri dönebileceğini savunanlar vardır​. Özellikle internet üzerindeki topluluklarda, void state ile Harry Potter gibi kurgusal evrenlere “geçiş yaptığını” ayrıntılarıyla anlatan gençlerin başarı hikayeleri paylaşılmaktadır. Bu kişiler için void state, adeta boyutlar arası bir kapı işlevi görmektedir​.
  • Derin Meditasyon ve Kendini Keşif: Void state aynı zamanda hiçbir düşüncenin ve dış uyaranın kalmadığı derin bir meditasyon hali olarak da değerlidir. Zihnin böylesine dingin ve stresten arınmış olması, kişinin iç benliğini gözlemlemesini ve öz farkındalığını artırmasını sağlar. Uygulayıcılar, void state sırasında günlük hayatın sorumluluklarından ve kaygılarından tamamen uzaklaştıkları için bunun en uygun kişisel gelişim ve meditasyon bilinç düzeyi olduğunu belirtmiştir​. Bu durumda kişi kendi zihninin derinliklerine inebilir, travmalarıyla veya bastırılmış duygularıyla yüzleşebilir, veya sadece düşüncesiz bir huzur deneyimi yaşayabilir. Nitekim nörobilimsel araştırmalar da, derin meditasyon hallerinin beynin stres ve korku merkezlerini sakinleştirdiğini, mutluluk ve şefkat duygularını artırdığını göstermektedir. Dolayısıyla void state, pratikte bir çeşit ileri seviye meditasyon tekniği olup zihinsel arınma ve iç görü kazanma yönünde işe yarayabilir.
  • Bilinçaltı Çalışmaları ve Telkin: Void state’te bilincin “boş bir sayfa” haline gelmesi, bazılarına göre bilinçaltına telkin vermek için ideal fırsattır. Hipnoz veya oto-telkin uygulayıcıları, beden uykuya yakın haldeyken verilen telkinlerin daha güçlü etki ettiğini bilirler. Benzer şekilde void state, kişinin kendine olumlu mesajlar (olumlamalar) vermesi, eski inanç kalıplarını değiştirmesi için kullanılabilir. Örneğin, özgüven sorunu yaşayan biri void state’e girerek “ben değerliyim” telkinlerini derin bilincine işleyebilir. Bu yöntem, bilinçaltını yeniden programlama amacıyla da popüler hale gelmiştir.

Yukarıdaki iddialar büyük ölçüde kullanıcı deneyimlerine ve spiritüel inanışlara dayanmaktadır. Bilimsel açıdan bakıldığında, düşünce gücüyle fiziksel değişimler yaratmak tartışmalı bir konudur (bu rehberin ilerleyen kısmında bilimsel değerlendirmeyi ele alacağız). Ancak, inancın ve zihinsel canlandırmanın insan davranışlarını etkileyebileceği bilinmektedir. Örneğin plasebo etkisiyle, sadece iyileşeceğine inanmak bile bazı kişilerde ölçülebilir sağlık iyileşmeleri sağlayabilir​. Yine de doğrudan doğruya “boşluk halinde dilek dilemenin” mucizevi sonuçlar vermesi bilim tarafından kanıtlanmış değildir. Bu nedenle void state’in işe yararlığı, kişinin bu deneyimden beklentilerine ve sonrasında harekete geçme düzeyine de bağlı olabilir. En azından, derin bir meditasyon ve gevşeme tekniği olarak void state, stres azaltma ve zihni dinlendirme açısından faydalı olabilir – ki bu da dolaylı olarak kişinin hedefine odaklanmasını kolaylaştırabilir.

Void State Nasıl Yapılır ve Nasıl Girilir?

Void state’e girmek, aslında bedeni uykuya geçirirken bilinci uyanık tutma sanatıdır. Bu, bazı lucid rüya (bilinçli rüya) tekniklerine benzer bir süreçtir. Aşağıda void state’e ulaşmak için takip edebileceğiniz adımlar verilmiştir. Her adımın yaklaşık süresi kişiden kişiye değişebilse de, genel bir fikir vermesi açısından belirtilmiştir:

Hazırlık

Void state denemesi yapacağınız günü mümkün olduğunca sakin geçirin. O gün kafein tüketmemeye çalışın, çünkü kafein zihni açarak uykuya dalmayı zorlaştırabilir​. Meditatif bir ruh haline girmek için gün içinde kısa bir nefes meditasyonu yapabilir veya doğada sakin bir yürüyüş gerçekleştirebilirsiniz. Uyumadan birkaç saat önce ağır yemeklerden kaçının ve mümkünse ılık bir duş alın – suyun rahatlatıcı etkisi bedeninizi gevşetmeye yardımcı olacaktır. Ilık duş, vücudunuzdaki elektriksel stresi akıtmaya ve enerji dengesini sağlamaya katkı sunar. Ayrıca akşam saatlerinde papatya, melisa (oğulotu) veya lavanta çayı gibi bitki çayları içerek zihninizi ve bedeninizi gevşetin. Bazı uygulayıcılar yastık altına bir tutam kekik otu koymanın derin uyku halini kolaylaştırdığını öne sürmektedir​. – bu geleneksel bir inanış olup sizi psikolojik olarak rahatlatabilir. Hazırlık evresi, bedeninizi ve zihninizi yaklaşan boşluk deneyimine hazır hale getirmeyi amaçlar.

Uykudan Hemen Önce

Yatağa girmeden hemen önce ortamınızın sakin ve karanlık olmasını sağlayın. Dilerseniz yüksek frekanslı meditasyon müzikleri açabilirsiniz – bazı kullanıcılar 432 Hz veya 528 Hz gibi frekanslara ayarlanmış müziklerin void state’e geçişi kolaylaştırdığını belirtmiştir. Odanın sıcaklığı rahat edeceğiniz bir seviyede olsun. Yatağa uzanın ve sırtüstü pozisyonda, kollar ve bacaklar hafifçe yana açık (örneğin “yıldız duruşu” gibi) rahat bir pozisyon alın. Gözlerinizi kapatın. Bu aşamada yapmanız gereken, bedeninizi uykuya gönderirken zihninizi berrak tutmaktır. Derin ve ritmik nefes alarak gevşeyin: Örneğin 4 saniye nefes alın, 7 saniye tutun, 8 saniyede verin (4-7-8 tekniği). Vücudunuzdaki tüm kas gruplarını tek tek gevşetin; isterseniz ayak parmaklarından başlayıp kafaya doğru giden bir “vücut taraması” meditasyonu yapabilirsiniz. Bu, bedeninizi hissiz ve ağır hale getirirken zihninizin uyanıklığını korumasına yardımcı olur. Bu süreç yaklaşık 10-15 dakika sürebilir, sabırlı olun.

Geçiş ve Derinleşme

Bedeniniz uyku haline yaklaşırken, zihin genellikle hayaller üretmeye veya düşüncelere dalmaya başlar. İşte kritik kısım burasıdır: Aklınıza düşünceler gelirse, bunları tutunmadan nazikçe serbest bırakın. Yani bir düşünce belirdiğinde peşine takılmadan bırakın gitsin, zihninizi tekrar boşluğa yönlendirin. Meditasyondaki “gelip geçen bulutlar” metaforu burada çok işinize yarar – düşünceleri bulutlar gibi izleyip bırakın, hiçbirine odaklanmayın. Bu aşamada vücudunuzda bazı garip hisler oluşabilir: Örneğin ağırlaşma veya uyuşma (sanki üzerinize ağırlık konmuş gibi), titreşim veya karıncalanma (enerjinin yükselmesiyle oluşan vibrasyon hissi) ya da hafif düşme-duyumsaması (boşluğa düşüyor gibi). Bu hisler, bedenin uykuya dalıp neredeyse felç (sleep paralysis) durumuna geçtiğini, ancak bilincinizin hâlâ açık olduğunu gösteren belirtilerdir. Korkmanıza gerek yok – bunlar normaldir ve geçiş sürecinin işaretleridir​. Eğer etrafınızda uğultu, vınlama veya rüzgâr sesi gibi sesler duyarsanız ya da göz kapaklarınızın ardında ışık parlamaları görürseniz endişelenmeyin; bunlar da vücudunuz uykuya dalarken zihninizin algıladığı hipnagojik halüsinasyonlar olabilir. Sakin kalın ve tek bir şeye odaklanarak bilincinizi sabitleyin: Örneğin sadece nefesinizin sesi veya kalp atışınız. Bazıları bu aşamada mantra ya da sayı saymayı da tercih edebilir (içinizden sürekli “1… 2… 3…” diye saymak gibi). Yaklaşık 20 dakika sonunda bedeniniz tam anlamıyla uykuya geçerken zihniniz hâlâ farkında ise, artık void state’e çok yakınsınız demektir.

Void State’e Giriş

Bir süre sonra etrafınızdaki tüm duyusal algılar yok olmaya başlayacak. Hiçbir şey görmediğinizi, duymadığınızı, hissetmediğinizi fark edeceksiniz – sadece düşüncesiz bir bilinç haliniz kalır. Sanki bilinciniz boşlukta süzülüyor ya da uçuyormuşsunuz gibi hissetmeye başlayabilirsiniz. Bedeniniz hiç olmadığı kadar hafif (hatta yok gibi) gelir, zaman ve mekân duygunuz silinir. İşte void state anı tam olarak budur. Derin bir huzur kapladığını hissedebilirsiniz; bazıları bu anda tarifsiz bir coşku veya birlik duygusu yaşadıklarını belirtir. İlk kez deneyimliyorsanız bu yoğun hisler sizi şaşırtabilir hatta korkutabilir – sakin olmaya çalışın, kendinizi güvende olduğunuz konusunda telkin edin. Çünkü korku hissi bilincinizi aniden yerine döndürüp sizi uyandırabilir. Kontrolü bırakın ve bu boşluk hissinde bir süre kalın. Tebrikler, void state’e geçmiş bulunuyorsunuz!

Bu adımlar her kişi için birebir aynı deneyimi garanti etmese de, genel prensip bedeni uyutmak zihni uyandırık tutmaktır. İlk denemede void state’e giremeyebilirsiniz; pratik yaptıkça daha derin gevşeme ve konsantrasyon sağlanır. Özellikle uyku ile uyanıklık arasındaki sınırda bilinci açık tutmak başlangıçta zor olabilir, bu normaldir. Bazı uzmanlar, gece tamamen uyumadan önce birkaç saat uyuyup sonra uyanarak (WBTB – “Wake Back To Bed” yöntemi) void state denemenin daha kolay olabileceğini, çünkü kısmen dinlenmiş bir zihinle tekrar uykuya dalarken bilinci korumanın daha mümkün olduğunu belirtir. Önemli olan pes etmeden, her seferinde rahatlamaya odaklanarak denemektir. Unutmayın, void state aslında ileri seviye bir meditasyon durumu olduğundan, meditasyon pratiği yapmaya alışkın kişiler daha hızlı yol alabilir. Düzenli meditasyon yaparak zihni kontrol etmeyi öğrenmek, void denemelerinde başarı şansınızı artıracaktır​.

Void State Belirtileri

Void state’i başarıyla deneyimleyip deneyimlemediğinizi anlamak için bu durumun belirti ve hislerine dikkat etmek gerekir. Aşağıda void state sırasında tipik olarak rapor edilen belirtiler listelenmiştir:

  • Duyusal Boşluk: Etrafınızda ne bir görüntü, ne bir ses, ne de bir koku/tat duyusu kalır. Tam anlamıyla karanlık ve sessiz bir boşluğun içindesinizdir. Fiziksel bedeninizin farkındalığı kaybolur – sanki bedeniniz yokmuş gibidir. Dış dünya ile tüm bağınız kopmuştur; ne odanızı ne yatağınızı hissetmezsiniz
  • Ağırlıksızlık ve Uçma Hissi: Birçok kişi void state’te yüzüyor veya havada süzülüyor gibi hissettiğini belirtir​. Beden çok hafifler, yerçekimi yokmuş gibi gelir. Adeta bir tüy gibi boşlukta olduğunuz izlenimine kapılırsınız. Bu his bazen bedenden ayrılma deneyimine (astral seyahat hissine) bile benzetilir.
  • Zihinsel Sessizlik: Zihninizde tek bir rastgele düşünce yoktur, tam bir sükûnet hakimdir. Normalde zihnimizden sürekli düşünceler akar; void state’te ise iç diyalog tamamen durur. Bu, derin bir meditasyon yapan kişilerin “düşüncesiz farkındalık” haline benzer. Sadece “ben varım” bilinci kalır, düşünceler veya hayaller belirmez. Eğer bir düşünce aniden belirirse, bu genellikle void state’in bozulmasına ve bilincin normal seyrine dönmesine yol açar.
  • Huzur ve Keyif Duygusu: Void state’te olmak çoğu kişi tarafından tarifsiz bir huzur duygusu olarak anlatılır. Kişi kendini çok dingin, güvende ve rahatlamış hisseder. Hatta bazıları için bu deneyim bir tür manevi coşku veya “aydınlanma” hissiyle eşdeğerdir. Zaman kavramı yitirilir; bu hâlde birkaç dakika kalmış olsanız bile saatler geçmiş gibi veya tam tersi, uzun süre kaldığınız halde sanki anlık bir deneyimmiş gibi gelebilir (zamanın göreceli algılanması).
  • Bilincin Devam Ettiğinin Farkındalığı: Tüm bu boşluk ve sessizlik içinde, kişi uyanık olduğunun farkındadır. Yani bilinç tamamen açıktır ancak etrafta hiçbir şey yoktur. Bu çok aykırı bir deneyim olabilir – normalde bilinç açıksa bir şeyler görür/duyarız; burada ise bilinç açık ama içerik yok. Kişi “boşlukta bilinç” halini net şekilde idrak eder. Bu farkındalık, void state’in en belirgin özelliğidir.
  • Fiziksel Tepkilerin Geçici Kayıpları: Void state sırasında beden uyku halinde olduğundan, istemli kas hareketleri yapılamaz (tıpkı uyku felcinde olduğu gibi). Bu bir belirti olarak, örneğin parmağınızı oynatmaya çalışıp oynatamadığınızı fark ederseniz, bedeninizin uyku modunda olduğunu anlayabilirsiniz. Ancak genellikle bu testlere gerek kalmadan, zaten beden hissinin olmaması durumu açıkça gösterir.

Yukarıdaki belirtilerin hepsini birden ilk seferde yaşamak zorunda değilsiniz; ancak “beden yok, dış dünya yok, düşünce yok ama bilinç var” şeklinde özetlenebilecek deneyim void state’in özüdür. Eğer bu şartlar sağlanmışsa büyük ihtimalle void state’tesiniz. Bölüm 8’de, bu belirtilerden yola çıkarak void state’te olduğunuzu nasıl anlayacağınızı biraz daha tartışacağız.

Void State Olumlamaları

Olumlamalar (pozitif telkin cümleleri), void state deneyiminin önemli bir parçası olabilir. Zihin tamamen açık ve alıcı hale geldiğinde, kendi kendinize vereceğiniz mesajların bilinçaltınıza çok daha güçlü şekilde işleyeceği düşünülür. Bu nedenle birçok uygulayıcı, void state’e girmeden önce veya void state sırasında belli olumlama cümlelerini tekrar etmeyi öneriyor. Aşağıda void state bağlamında kullanabileceğiniz bazı olumlamalara örnekler verdik:

  • “Ben kolaylıkla void state haline geçiyorum.” – (Bu olumlama, void state’e girmeyi hedefleyenler için zihinsel bir hazırlık sağlar. Kendi kendinize her gün bunu söylemek, bilinçaltınıza bu deneyimi başarabileceğiniz mesajını verir.)
  • “Zihnim tamamen sakin, boş ve yeni gerçekliğime açık.” – (Void state’in temelini, yani zihinsel boşluk ve açık olma durumunu pekiştiren bir telkindir. Bu cümleyi void öncesi tekrar etmek, istenmeyen düşünceleri bırakmanıza yardımcı olabilir.)
  • “Void state’te dileklerimi zahmetsizce gerçeğe dönüştürüyorum.” – (Bu olumlama, manifest hedefiyle void state’e girenler için uygundur. Boşluk halinde niyetlerinizin gerçekleştiğine olan inancı güçlendirir.)
  • “Sonsuz güç ve potansiyele sahibim, bilinçli zihnim yaratım halindedir.” – (Void state deneyimini “sınırsız potansiyel” duygusuyla birleştirir. Kendinizi evrendeki yaratıcı güçle bir hissetmenizi sağlayacak güçlü bir ifadedir.)
  • “Bedenim uyurken ruhum uyanık ve güvende.” – (Bu özellikle ilk defa void state denerken korku yaşayanlar için faydalıdır. Bilinçaltınıza, bu deneyimin güvenli olduğunu telkin eder ve rahatlamayı destekler.)
  • “Void halindeyken tüm dileklerimi olduğu gibi kabul ediyorum.” – (Bu cümle, dileklerinizin void state’te adeta zaten olmuş gibi kabul edilmesini vurgular. Law of assumption yaklaşımına benzer şekilde, zaten elde etmiş gibi hissetmeyi sağlar.)

Bu olumlamaları Türkçe veya tercih ederseniz İngilizce olarak (örneğin: “I effortlessly enter the void state.” gibi) kullanabilirsiniz. Önemli olan, içten bir inanç ve hisle tekrarlamaktır. Olumlamaları void state’e girmeden önce yatakta gözlerinizi kapatıp zihninizi sakinleştirirken art arda söyleyebilirsiniz. Bazı kişiler ise void state haline geçtikten sonra, o boşlukta bu cümleleri adeta zihnine kazır gibi tekrarlar. Hangi yöntemin sizin için daha etkili olduğunu deneyerek bulabilirsiniz.

Unutmayın, olumlamalar bilinçaltı inançlarınızı dönüştürmenin araçlarıdır. Void state gibi derin bir telkin anında kullanılmaları, günlük hayatta aynaya bakıp söylemenizden daha güçlü etki bırakabilir. Ancak tek seferde mucize beklemek yerine, bu olumlamaları düzenli bir pratiğin parçası yapmanız önerilir. Bu sayede zihniniz de bu yeni inanç kalıplarını benimseyecektir.

Void State Başarı Hikayeleri: Gerçek Deneyimler

İnternet üzerindeki forumlar, sosyal medya grupları ve bloglar void state ile ilgili sayısız başarı hikayesi ve gerçek deneyim anlatımıyla dolu. Bu hikâyeler akademik olarak kanıtlanmış olmasa da, konseptin neden bu kadar popüler hale geldiğini anlamak açısından önem taşıyor. İşte çeşitli kaynaklardan derlenen bazı dikkat çekici void state deneyimleri:

Fiziksel Değişim Hikayesi: Bir kullanıcı, void state’e girdikten sonra kendi bedeninde radikal bir değişim yaşadığını iddia ediyor. Bu kişinin anlattığına göre, boşluk halindeyken sürekli olarak daha uzun boylu olduğunu ve ideal kilosuna ulaştığını hayal etmiş. Ertesi sabah uyandığında ise tartıda birkaç kilo hafiflediğini ve boyunun ölçümlerine göre 2 cm uzadığını fark etmiş. Elbette, böyle bir fiziksel değişimin biyolojik olarak bu kadar kısa sürede olması normal şartlarda beklenmez. Kullanıcı bunun “void state mucizesi” olduğunu ve bilinçaltının vücudunu yeniden programladığını öne sürüyor. İnternet üzerinde benzer şekilde, göz rengini biraz olsun değiştirdiğini, cildindeki akneleri iyileştirdiğini veya saç rengini koyulaştırdığını söyleyenler de mevcut. Bu anlatımlar anekdot niteliğinde olsa da, birçok kişinin bu tarz “güzellik manifestleri” için void state’i denediğini gösteriyor.

Akademik ve Kariyer Başarısı Hikayesi: Bir başka gerçek deneyimde, üniversite öğrencisi bir genç kadın void state’i sınav başarısı için kullanmış. Anlattığına göre, önemli bir sınav öncesi gece void state haline geçip, zihin boşluğunda kendisini sınavdan birincilikle çıkarken hayal etmiş. Ertesi gün sınava girdiğinde olağanüstü bir odaklanma ve sakinlik içinde olduğunu, soruları adeta bilinçaltından gelen bir güvenle yaptığını söylüyor. Sonuç açıklandığında gerçekten de en yüksek notu aldığını görünce void state’in gücüne tamamen inandığını belirtiyor. Benzer şekilde, bir başka kişi de iş görüşmesi öncesi void state’te yeni işinde mutlu çalıştığını canlandırmış ve kısa süre sonra o işi aldığı haberini paylaşmıştır. Bu tür hikayeler, void state’in motivasyon ve özgüveni artırarak başarıya katkı sağlamış olabileceğini düşündürüyor (psikolojik mekanizma ile açıklanabilir).

Reality Shifting (Gerçeklik Değiştirme) Hikayesi: Özellikle gençler arasında popüler olan bir deneyim türü de void state kullanarak farklı bir gerçeklikte vakit geçirmek. Örneğin, bir kullanıcı kendi yazdığı fantastik bir hikâye dünyasına “ışınlandığını” anlatıyor. Void state’e geçtikten sonra niyetini belirterek gözlerini kapadığını ve birden kendini tamamen o hayali dünyada, kendi yarattığı karakter olarak bulduğunu iddia ediyor. Orada saatler geçirdiğini, insanlarla etkileşim kurup maceralar yaşadığını, duyu organlarıyla her şeyi gerçekmişçesine algıladığını detaylarıyla yazmış. Daha sonra tekrar uyandığında (void state sonlandırıp bizim gerçekliğe döndüğünde) bunun yaklaşık 20 dakika sürdüğünü saatten anlamış ama yaşadığı deneyim ona göre günler kadar yoğundur. Bu hikâye elbette doğrulanabilir değildir, ancak benzeri çok sayıda “shifting” deneyimi internette bulunabilir. Bu deneyimleri yaşayanlar için void state, adeta bilinçli bir rüya (lucid rüya) hatta ötesi, farklı bir boyutta gerçek bir deneyim gibidir.

Manifest Hikayesi (Maddi Kazanç): Bir forumda paylaşılan bu hikâyede ise kişi finansal bir dileğini gerçekleştirmek için void state’i kullanmış. Maddi sıkıntıda olan bu kişi, gece void state’e girmeyi başardıktan sonra bilinç boşluğunda kendisine bir piyango bileti aldığını ve büyük ikramiyeyi kazandığını güçlü şekilde imgelemiş. Ertesi gün gerçek hayatta piyango bileti almamış olsa da, beklenmedik bir şekilde uzak bir akrabasından miras kaldığı haberini almış. Bu bir rastlantı mı yoksa “evrenin yanıtı” mı bilinmez, ancak kişi bunu void state sırasında evrene gönderdiği mesajın bir sonucu olarak görüyor. Yine benzer şekilde, hiç ummadığı bir borcun kendisine ödenmesi, uzun zamandır terfi beklediği işinde terfi alması gibi güzel sürprizleri void state pratiğine bağlayan insanlar mevcut.

Yukarıdaki gerçek deneyimler, farklı kişilerin void state’ten beklentilerini ve aldıklarını düşündükleri sonuçları yansıtmaktadır. Tabii ki bu anlatımlar öznel deneyimlerdir ve bilimsel doğrulaması yoktur. Ancak bu kadar çok insanın benzer hikayeler paylaşması, en azından psikolojik açıdan önemli bir duruma işaret ediyor olabilir: İnanç ve odaklanmanın gücü. Bu kişilerin void state sırasında hedeflerine odaklanması, bilinçaltında bir dönüşüm yaratıp onların davranışlarını, motivasyonlarını ve farkındalıklarını değiştirmiş olabilir. Örneğin, void state’te kendini başarılı gören öğrenci, ertesi gün gerçekten öz güvenle yaklaştığı için başarıya ulaşmış olabilir – burada void state bir araç, esas etki kişinin kendine inancının artmasıdır.

Öte yandan, bazı başarı hikayeleri objektif gerçeklikle bağdaştırmak zor. Bir gecede boy uzaması veya göz renginin değişmesi gibi iddialar bilimsel olarak mümkün görünmüyor. Bu tip durumlarda belki anlatıcılar deneyim sırasında algılarında bir değişiklik yaşamış, yahut ufak değişimleri büyütmüş olabilirler. İnternetteki anonim hikayelerin doğruluğunu sınamak güçtür. Yine de bu gerçek deneyim paylaşımlarının sayıca fazla oluşu, void state’in en azından algısal düzeyde kuvvetli etkiler bırakabildiğini gösteriyor. İnsanlar, kendi deneyimlerini aktardıkça başkalarını da denemeye teşvik ediyor ve böylece kolektif bir “void state kültürü” oluşmuş durumda. Bu kültürde, başarı hikayeleri motivasyon kaynağı olurken, başarısız deneyimler de ders niteliğinde paylaşılıyor (örneğin “çok heyecanlandım ve odaklanamadım, o yüzden başaramadım” diyenler gibi).

Sonuç olarak, gerçek deneyimler cephesinde void state, kimileri için hayat değiştirici mucizevi bir yöntem, kimileri için ise ilginç bir meditasyon deneyi olarak karşımıza çıkıyor. Kendi deneyiminizi yaşamadan bu hikayelerin doğruluğunu bilemezsiniz, ancak dikkatli ve beklentileri yöneterek denemek en sağlıklısı. Her zaman olduğu gibi, aşırı uçtaki iddialara temkinli yaklaşmak ve mümkün olduğunca objektif bakabilmek önemli.

Void State’den Nasıl Çıkılır?

Void state deneyimi sonsuza kadar sürmez; genellikle ya kişi kendi isteğiyle bu halden çıkar ya da bir süre sonra doğal olarak beden uyanma eğilimine girer. Ancak ilk defa bu deneyimi yaşayanlar, “Ya çıkamazsam, burada takılı kalırsam?” gibi endişeler taşıyabilir. Neyse ki void state’den çıkmak oldukça doğaldır ve vücut mekanizmaları gereği er ya da geç gerçekleşir. Yine de bilinçli şekilde void state’i sonlandırmak isterseniz veya hafif bir “uyku felci” durumu yaşıyorsanız, aşağıdaki yöntemler işe yarayacaktır:

  • Ufak Kas Hareketleri Başlatın: Void state halindeyken bedeniniz derin uyku modunda olduğundan hareket etmek zor gelebilir. Ancak en kolay oynatabileceğiniz yerden başlayın: Parmak uçlarınız! Özellikle el ve ayak parmaklarınızı hafifçe kımıldatmaya çalışın​. Örneğin birkaç kez parmak oynatma denemesi, ardından elinizi bilekten küçük açılarla oynatma… Bu ufak sinyaller, beyne bedenin uyanmak istediği mesajını gönderir. Birkaç saniye içinde hareket kabiliyetiniz tamamen geri gelecektir. Nitekim uyku felci yaşayan kişilere de uzmanlar ilk olarak gözlerini hareket ettirmeyi veya parmaklarını oynatmayı tavsiye eder – bu tavsiye void state için de geçerlidir​
  • Nefesinizi Derinleştirin: Void state’te nefesiniz doğal uyku ritminde, yavaş ve sığ olabilir. Uyanmak istediğinizde bilinçli olarak daha derin ve hızlı nefes almaya başlayın. 2-3 kez derin diyafram nefesi almak vücudunuza oksijen akışını artırır ve kalp ritminizi hızlandırır, bu da uyanma tepkisini tetikler. Hatta isterseniz bir an nefesinizi tutup sonra ani bir nefes verme de yapabilirsiniz – bu da vücudu irkilme ile uyandırabilir.
  • Gözleri Oynatma veya Açma: Göz kapaklarınız kapalı olsa da, onları sıkıca kapatıp gevşetmeyi deneyin veya göz bebeklerinizi kapalı göz kapağı arkasında sağa-sola döndürün. Bu küçük kas hareketleri de bedeninizi harekete geçirir. Hazır hissettiğinizde gözlerinizi açmayı deneyebilirsiniz; göz açmak genelde bedenin uyanma refleksini tamamlar.
  • İç Konuşma veya Sayma: Zihnen kendinize “uyanma zamanı” diyerek telkinde bulunun. Yavaşça 1’den 5’e kadar sayıp “şimdi uyanıyorum” gibi bir kendi kendine komut verme de bazı kişilerde işe yarar. Zihniniz bunu duyar duymaz bedeni uyandırma yönünde harekete geçebilir.
  • Dış Uyaran Kullanma: Eğer kendi başınıza çıkmakta zorlanırsanız, dışardan bir alarm sesi, müzik veya bir yakınınızın sizi hafifçe sarsması işe yarar. Fakat void state genelde çok derin bir trans olmadığı için bunlara gerek kalmaz; en fazla 10-15 dakika içinde kişi zaten ya çıkmış olur ya da tamamen uykuya dalıp normal uykusuna devam eder.

Void state’den çıkarken bazen hafif bir sersemlik hissi olabilir. Özellikle beden uzun süre hareketsiz kaldıysa, kan dolaşımınız yavaşlamış olabilir – ayağa fırlamadan önce birkaç saniye oturup kendinizi toparlayın. Bilinç olarak aniden normal duyulara dönmek de ilginç gelebilir; boşluktan çıkıp tekrar odanızı görmek, sesleri duymak bir an yabancı hissettirebilir. Bu hisler kısa sürede geçer. Bir bardak su içmek, yüzünüzü yıkamak tam olarak uyanmanıza yardımcı olacaktır.

Özetle, void state’den çıkmak tehlikeli veya zor bir süreç değildir. Hatta çoğu zaman hiçbir şey yapmasanız bile bedeniniz bir süre sonra uyanmayı seçecektir çünkü bu hal doğal uyku döngüsünün bir parçası değildir (lucid rüya gibi düşünülebilir, REM uykusu sonlanınca nasıl uyanırsanız void state de benzer şekilde sonlanır). Yapılan araştırmalar, vücudun bu “zihin uyanık beden uykuda” halini en fazla sınırlı bir süre sürdürebildiğini, genelde birkaç dakika ile birkaç on dakika arasında bilincin ya tamamen uykuya geçtiğini ya da uyanma eğilimine girdiğini gösteriyor. Dolayısıyla, void state’de kalma süreniz sınırsız değildir; er ya da geç normal bilinç haline dönersiniz. Bu nedenle “çıkamama” korkusu yersizdir.

Void State’de Olduğumuzu Nasıl Anlarız?

Void state denemesi yaparken bazen kişi “Acaba şu an oldu mu? Void state’te miyim yoksa sadece gözlerim kapalı yatıyor muyum?” diye kendi kendine sorabilir. Bu deneyim oldukça farklı olduğu için ilk defa yaşayan biri emin olamayabilir. Void state’de olduğunuzu anlamanın yolları aslında 4. bölümde anlattığımız belirtileri kontrol etmekle ilgilidir. Kendi kendinize birkaç kontrol yaparak durumu netleştirebilirsiniz:

Düşünce Kontrolü: Öncelikle zihninizi yoklayın. Eğer aklınızda hiçbir rastgele düşünce yok ve tam bir iç sessizlik varsa, bu önemli bir işarettir. Normalde insan zihni bir şeyler düşünmeden duramaz; eğer duruyorsa ve sadece “boş” bir farkındalık varsa, void state’te olma ihtimaliniz çok yüksektir. Bunu test etmek için bilinçli olarak bir şeyler düşünmeye çalışın: Örneğin 2+2=4 gibi basit bir hesap yapmayı deneyin. Eğer zihniniz sanki bunu yapmak istemiyor, boş kalmaya “direniyorsa” bu da void halinin devam ettiğini gösterir – zira void state’te zihin dış bir düşünce getirmeyi bile reddedebilir.

  • Duyuların Kontrolü: Çevresel duyularınıza dikkat edin. Gözleriniz kapalıyken bile normalde kulaklarınız biraz ses duyabilir (rüzgar, evin gıcırtıları vs.), teniniz yatağın baskısını hisseder. Eğer hiçbir ses, ışık veya temas algınız yoksa, kendi bedeninizi bile hissetmiyorsanız bu void state belirtisidir. Emin olmak için bir an gözlerinizi aralayın ve hemen kapatın: Eğer tamamen karanlık görüyorsanız (odada hafif ışık olsa bile fark etmediyseniz) ve kapatınca yine aynı karanlık devam ediyorsa bu da içeride kalmaya devam ettiğinizi gösterir. Bedensel hareket testi de yapabilirsiniz: Az önce bahsettiğimiz gibi bir parmağınızı oynatmayı deneyin. Hiç hareket etmiyorsa muhtemelen bedeniniz uyku paralizindedir, bilinciniz ise açıktır – yani tam aradığımız durumdasınız demektir.
  • Zaman Algısı: Void state’te zaman duygusu kaybolur demiştik. Eğer ne kadar süredir bu durumda olduğunuzu kestiremiyorsanız, sanki bilinç sonsuz bir boşlukta asılı kalmış gibiyse bu iyiye işaret. Ancak tam tersine farkındalığınızı kaybetmeye başlar ve dalgınlaşırsanız, muhtemelen uykuya dalıyorsunuzdur (void state’ten çıkıp normal uykuya geçmiş olabilirsiniz). Yani bilinciniz bulanıklaşır veya rüyamsı görüntüler belirmeye başlarsa void bitiyor demektir. Gerçek void state’te ise bilinç net ama zaman kavramı yoktur – “5 dakika mı geçti 1 saat mi emin değilim” hissi yaşarsınız.
  • Huzur ve Duygu Durumu: Kendinizi olağanüstü huzurlu, kaygısız hissediyorsanız hatta bu hissin yoğunluğu sizi şaşırtıyorsa, bu void state’in göstergelerinden biridir​. Void state esnasında kişi dünyevi dertlerinden tamamen kopmuş olur; eğer aklınıza dün yaptığınız işler, yarının planları vb. gelmiyorsa, sadece o anın huzurunu yaşıyorsanız doğru yerdesiniz. Tersine eğer bir endişe, sıkıntı hissi belirdiyse muhtemelen tam void’de değilsiniz, zihniniz geri dönmeye başlamıştır.
  • “Sadece Ben” Hissi: Void state’e girenlerin sıkça belirttiği bir his de, sadece kendi “ben” bilincinin kaldığı ve bunun evrendeki tek şey olduğu duygusudur. Eğer siz de “şu an sadece ben ve bu sonsuz boşluk var” şeklinde bir deneyim algılıyorsanız, bu void state’tir. Bu his bazen ürkütücü gelebilir, çünkü alışılmışın çok dışındadır – genelde hep bir çevre, bir başka varlık algılarız. Burada ise yalnız öz bilinç kalır​. Böyle bir durumda olduğunuzu fark ederseniz, başka bir doğrulamaya ihtiyaç yoktur, void state’e erişmişsiniz demektir.

Tüm bu yöntemler özünde aynı kapıya çıkar: Void state’i diğer durumlardan ayıran en önemli fark, bilincin boşlukta ve yalıtılmış olmasıdır. Eğer emin olamıyorsanız panik yapmayın; biraz gözlem yapıp sezgilerinize güvenin. İlk tecrübelerde kişi bazen “acaba gerçekten oldu mu yoksa hayal mi kurdum?” diye kendinden şüphe edebilir. Zamanla deneyim tekrarlandıkça ayırt etmek kolaylaşır. Hatta birkaç kez başarılı void state deneyimleyen biri, ileride kısa süreliğine boşluğa girdiğinde anında “tamam şu an yine oradayım” diyebilir hale gelir.

Son olarak, void state halindeyken bu şekilde analiz yapmaya çalışmak bazen deneyimi bozabilir – bu yüzden mümkünse çok kurcalamadan akışta kalın. Zaten gerçekten o halde iseniz, çıktıktan sonra yaşadıklarınızı değerlendirip anlayacaksınız. Tecrübe kazandıkça bu konuda özgüveniniz de artacak.

Void State Tehlikeli mi, Zararlı mı?

Void state, kulağa sıra dışı bir deneyim gibi geldiği için bazıları “Acaba tehlikeli bir şey mi? Ya bir şey olursa?” diye endişe edebilir. Bu endişeler doğal olmakla birlikte, mevcut bilgiler ışığında void state’in kendisinin fiziksel olarak zararlı olmadığı söylenebilir. Yani bu deneyim vücudunuzda doğrudan bir hasara yol açmaz, beyninize zarar vermez veya kalıcı bir sorun yaratmaz. Aslında void state, kontrollü bir yarı-uyku hâli olduğundan, bilimsel olarak benzerinin uyku felci (sleep paralysis) ve lucid (bilinçli) rüya durumlarında görüldüğünü biliyoruz. Uyku felci yaşayan kişiler de tıpkı void state’teki gibi bilinci açık halde bedeni kilitlenmiş uyanırlar ve birkaç dakika içinde normale dönerler. Tıbbi olarak uyku felci tehlikeli değildir; genelde birkaç saniye ile 2 dakika arasında kendiliğinden geçer ve hiçbir kalıcı etkisi olmaz. Void state de benzer bir beden-zihin dinamiği içerdiği için, fiziksel açıdan riskli görülmemektedir.

Peki ya psikolojik veya spritüel açıdan? Bu konu biraz daha karmaşıktır, çünkü kişiden kişiye değişebilir. Öncelikle psikolojik boyutu ele alalım: Void state derin bir trans ve meditasyon hali olduğu için genellikle olumlu bir deneyim olarak rapor edilir (huzur, rahatlama vb. duygular). Bu yönüyle stres ve anksiyeteyi azaltması beklenir, ki meditasyon araştırmaları da düzenli derin meditasyonun anksiyete bozukluklarında faydalı olabileceğini göstermektedir. Ancak, dissosiyatif deneyimlere yatkın, yani gerçeklikten kopma eğilimi olan bazı bireylerde, void state gibi uygulamalar dikkatli kullanılmalıdır. Zira bu kişiler normal hayata döndüklerinde bir süre gerçekliği “yavan” veya “anlamsız” bulabilir, tekrar o yoğun boşluk deneyimine kaçmak isteyebilirler. Aşırıya kaçılması durumunda gerçeklik algısında bozulma riskleri teorik olarak vardır – tıpkı bazı yoğun sanal gerçeklik veya hayal dünyasına kaçma durumlarında görülebileceği gibi. Nitekim uzmanlar, özellikle gençlerin TikTok gibi platformlarda özendirilen “gerçeklik değiştirme” (reality shifting) trendini ölçülü yaşamaları konusunda uyarıyor. Araştırmacılar, bu tarz pratiklerin çoğu zaman zararsız bir kaçış olduğunu, ancak psikolojik sıkıntıları olan bireylerde gerçeklikten kopma veya mevcut sorunlardan tamamen kaçış aracı haline gelirse, altta yatan sorunu çözmeyi geciktirebileceğini belirtiyor. Özetle, sağlıklı bir psikolojiyle yapıldığında void state tehlikeli değil fakat zaten halüsinasyonlar, psikotik epizodlar gibi sorunları olan kişilerde bu deneyimler bazı semptomları tetikleyebilir. Böyle durumlarda, void state veya benzeri derin meditasyon tekniklerine girişmeden önce bir uzmana danışmak iyi olur.

Spiritüel açıdan bazı çevreler void state gibi uygulamalara çekinceli yaklaşabilir. Örneğin çok dindar veya paranormal korkuları olan insanlar, “Boşluk haline girince kötü varlıklar musallat olur mu?” gibi sorular sorabiliyor. Bu, kültürel inanışlara dayanan bir endişedir. Gerçekte void state deneyimi kendi bilincinizle baş başa kalmaktır – dışsal bir varlık veya enerjiyle temasa geçmezsiniz (niyetiniz bu değilse). Elbette okült pratiklerde transa geçip ruh çağırma gibi ritüeller vardır ama void state bunlardan bağımsız, nötr bir zihin durumudur. Korku veya endişe ise tek başına olumsuz deneyimlere yol açabilir; örneğin void state sırasında korkuya kapılırsanız ufak halüsinasyonlar (karabasan benzeri görüntüler) yaşayabilirsiniz. Uyku felci fenomeninde de bilinir ki, kişi korktuğunda beyin bunu hayal ürünü varlıklar olarak yansıtabilir (örneğin odada bir “cin” var sanmak gibi)​. Bu yüzden void state denerken korku kontrollü olmalı; sakin kalındığında herhangi bir “negatif varlık” olayı yaşanmaz, genellikle huzurlu bir trans olarak kalır.

Aşırı kullanım ve gerçeklikten kopma: Bir diğer potansiyel risk, kişinin void state deneyimine aşırı bağlanması olabilir. Eğer gerçek yaşamınızdaki sorunlarla baş etmek yerine sürekli boşluk haline kaçmak isterseniz, bu uzun vadede problemlere yol açabilir. Örneğin ders çalışmak veya çalışmak yerine bütün gün void state’e girmeye çalışmak, elbette ki gerçek hayattaki performansınızı düşürür. Bazı uzmanlar, bu tür pratiklerin “kontrollü bir hobi” olarak kalmasını, gündelik sorumlulukların önüne geçmemesini tavsiye ediyor​. Aksi halde kişi, hayalindeki mükemmel gerçeklikte vakit geçirmeyi gerçek hayata tercih etmeye başlarsa, bu bir tür maladaptif (uyumsuz) başa çıkma mekanizması haline gelebilir. Bu durum ciddi boyuta varırsa (örneğin kişi gerçekle hayal ayrımını yapamaz hale gelirse) bir ruh sağlığı profesyonelinden destek almak gerekebilir. Ancak vurgulayalım: Bu, oldukça uç ve nadir görülen bir senaryodur. Gençlerin büyük çoğunluğu void state veya shifting gibi trendleri bir çeşit oyun veya meditasyon olarak denemekte ve bir süre sonra hayat rutinlerine devam etmektedir.

Sonuç: Makul ve sorumlu bir şekilde uygulandığında void state genellikle zararlı değildir. Fiziksel olarak tehlikesizdir, psikolojik olarak da çoğu insan için olumlu/ilginç bir deneyim olarak kalır. Yine de her güçlü deneyimde olduğu gibi, bu pratiğe aşırı anlamlar yüklememek, gerçeklikten tamamen kopacak kadar abartmamak önemlidir. Kendinizi tuhaf hissederseniz arada mola vermek, deneyimleri bir arkadaşınızla veya günlükle paylaşarak yere sağlam basmak iyi olabilir. Eğer halihazırda psikiyatrik durumlarınız varsa (özellikle gerçeklik algısıyla ilgili), bu tip deneyimleri denemeden önce terapistinizle konuşmanız en güvenlisidir.

Void State Gerçek mi? Bilimsel Açıklama Ne Diyor?

Void state ile ilgili anlatılanlar bir hayli etkileyici; beden uyurken bilinci boşlukta tutmak, sonra orada dilek dileyip gerçek yapmak… Peki bilim dünyası bu konuda ne diyor? Bilimsel olarak void state terimi literatürde yeni bir kavram sayılır ve bu adı taşıyan özel bir araştırma bulunmamaktadır. Ancak void state’in içerdiği unsurları (örneğin “beden uykuda zihin uyanık” hali, derin meditasyon, bilinçaltı telkin, lucid rüya vb.) bilimsel açıdan ayrı ayrı inceleyen birçok çalışma mevcut. Bu bulgular void state fenomenini anlamamızda bize yol gösterebilir:

– Beden Uyurken Zihnin Uyanık Kalması Mümkün mü?
Evet, bu mümkün ve belgelenmiş bir olgudur. En bilinen örnek, lucid rüya (berrak rüya) deneyimleridir. Lucid rüya gören kişiler, rüya gördüklerinin farkında olarak rüya içinde hareket edebilirler – yani bedenleri uykudayken bilinçleri (kısmen) uyanık ve aktiftir. Bilim insanları 1980’lerden beri lucid rüya anında rüya gören kişilerin göz hareketleriyle işaret vermesi gibi deneyler yaparak, uykudaki bilincin iletişim kurabildiğini kanıtladılar​. Hatta 2021 yılında yapılan bir çalışmada, rüya esnasındaki deneklerle gerçek zamanlı olarak iletişim kurmak başarıldı; rüyadaki kişiye matematik soruları sorulup doğru cevaplar alındı. Bu, zihnin uykuda bile karmaşık işlemler yapabildiğini gösteriyor. Dolayısıyla void state’in iddia ettiği “bilinç açık beden uykuda” durumu kesinlikle gerçekleşebilir bir beyin durumudur.

Void state ise bir adım daha ötesini iddia ediyor: Hiç rüya içeriği olmadan, tamamen boşlukta bilinç. Bilim insanları bu duruma “içeriksiz saf bilinç deneyimi” adını veriyor. Deneyimli meditasyon ustaları üzerinde yapılan bazı araştırmalarda, derin meditasyon esnasında deneklerin çevresel algıları tamamen kapattığı ve zihinlerinde hiçbir içerik olmadan belirli bir süre geçirebildikleri rapor edilmiştir

Örneğin 2020 yılında yapılan bir vaka incelemesinde, tecrübeli bir meditasyoncu derin meditasyon halindeyken beyin görüntülemesi yapılmış ve kendisi “hiçbir düşünce, duyum yoktu; sadece farkındalık vardı” şeklinde deneyimini aktarmıştır. Bu tür saf bilinç hallerine Hint yogik literatürde “nirvikalpa samadhi” veya bahsettiğimiz “turiya” hali denir ve çağlar boyunca yogiler tarafından anlatılmıştır. Modern bilim, bu fenomeni açıklamak için beynin Default Mode Network denilen (genelde iç konuşma ve benlik algısıyla ilişkili) bölgesinin tamamen devre dışı kaldığı, buna karşın temel farkındalığı sağlayan beyin sapı bölgelerinin aktif kaldığı hipotezini öne sürüyor. Kısacası, void state gibi bir deneyim beyin açısından mümkündür ve meditasyonla ilişkilendirilir.

– Void State’de İstenen Şeylerin Gerçek Olması (Manifest) Bilimsel mi?
Burada bilim ile spiritüel yorumlar ayrışıyor. Bilimsel bakış açısıyla, bir insanın sadece düşünerek fiziksel realiteyi direkt değiştirebildiğine dair herhangi bir kanıt yoktur​. Yani void state’te dilek dilemenin, evrenin gizemli bir mekanizmasını harekete geçirip mucize yaratacağını söyleyemeyiz – en azından bunu destekleyen kontrol edilmiş deneyler yok. Örneğin bir gecede boşlukta odaklanıp gerçek hayatta boyunun uzaması gibi iddialar, mevcut bilimsel bilgiler ışığında imkânsızdır (kemik uzaması biyolojik bir süreç gerektirir).

Ancak, psikoloji bilimi açısından manifestin bazı dolaylı etkileri olabilir. Örneğin, void state’te kendini başarılı bir şekilde sunum yaparken imgeleyen çekingen bir kişinin, ertesi gün gerçekten daha rahat ve özgüvenli bir sunum performansı gösterme olasılığı artabilir. Bu, düşüncenin davranışa etkisidir – ki bu iyi bilinen bir olgudur. Plasebo etkisi de benzer şekilde işler: Kişi şeker hapı alır ama ilaç sanır ve iyileşeceğine inandığı için vücudu gerçekten bazı iyileşme belirtileri gösterir. Yani inanç ve beklenti, sonuçları etkileyebilir. Manifestin bilimsel temeli belki de buna dayanmaktadır: Void state gibi güçlü bir telkin halinde bir dileğe odaklanmak, kişinin bilinçaltında o hedefe yönelik motivasyonunu ve farkındalığını artırabilir. Bu da gerçek hayatta fırsatları daha iyi görmesini, davranışlarını hedefe göre uyarlamasını sağlar. Mesela, void state’te sürekli sağlıklı ve zinde olduğunu imgeleyen birisi, ertesi gün farkında olmadan daha sağlıklı beslenme tercihleri yapabilir, spor yapmaya istek duyabilir. Sonuçta gerçekten kilo verip sağlıklı hale gelir, ancak bu doğaüstü bir gerçekleşme değil; bilinçaltı düzeyde değişen tutumlarının sonucudur.

Bilimde kendini gerçekleştiren kehanet (self-fulfilling prophecy) diye bir kavram vardır. Bir şeye yeterince inanırsanız, o inanç sizin eylemlerinizi etkiler ve sonunda inandığınız şeyin gerçekleşmesine katkı sağlar. Void state’te yapılan manifestler de bu şekilde görülebilir. Araştırmalar, pozitif düşünen ve başarılı olacağına inanan kişilerin ortalamada daha yüksek başarı elde ettiğini göstermektedir​. Bunun sebebi büyüden ziyade, pozitif düşünen kişilerin stresle daha iyi başa çıkması, vazgeçmemesi ve çevresinden daha fazla destek aramasıdır. Olumsuz inançlar ise kişiyi sabotaj eder (örneğin “nasıl olsa yapamayacağım” diyen biri denemez bile ve gerçekten başaramaz). Bu bağlamda, void state’te zihne ekilen olumlu bir inanç tohumu, zamanla kişinin hayatında gerçek sonuçlar verebilir.

– Beyin Dalgaları ve Void State:
Bilim insanları, farklı bilinç hallerinin beyin dalgalarıyla ilişkili olduğunu saptamıştır. Örneğin uyanık ve aktif halde beta dalgaları baskınken, rahatlamış meditasyon halinde alfa dalgaları artar, derin uyku halinde delta dalgaları görülür. Lucid rüya gibi ilginç durumlarda ise hem hızlı beta/gamma dalgaları (bilinçlilik göstergesi) hem de REM uykusunun tipik özellikleri bir arada kaydedilmiştir. Void state deneyimini laboratuvara taşımış spesifik bir EEG çalışması yok (henüz), fakat benzer hallerden yola çıkarak tahmin edebiliriz ki void state sırasında beyinde theta ve delta dalgaları (uyku derinlik dalgaları) sürerken buna eşlik eden lokalize beta/gamma etkinlikleri olabilir. Bu, beynin bir bölümünün derin uykudayken (özellikle duyusal bölgeler) frontal korteks gibi bilinçli düşünceyle ilgili bölgelerin kısmen aktif kalması demektir. Nitekim 2004’te yapılan ünlü bir araştırmada, yıllarca meditasyon yapmış Tibetli rahiplerin derin meditasyon sırasında yüksek frekanslı gamma dalgalarında belirgin artış tespit edilmiştir​. Gamma dalgaları genellikle bütünleşik farkındalıkla ilgilendirilir. Bu meditasyoncular “boşluk” ve “birlik” duygusu yaşadıklarını belirtmişlerdir. Bu bulgu, void state gibi hallerde beynin çok yüksek bir senkronize aktivite düzeyine de çıkabildiğini akla getiriyor (yani tam sessizlikte dahi beyin ilginç şekilde çalışıyor olabilir).

– Bilincin Sınırları ve Void State:
Modern bilimin en büyük gizemlerinden biri bilinç olgusudur. Void state gibi deneyimler, bize bilincin ne kadar esnek olabileceğini gösteriyor. Normalde bilinç hep bir nesneye yöneliktir (düşünce, his, algı vs.). Ancak “içeriksiz bilinç” kavramı felsefeciler tarafından da tartışılır – gerçekten bomboş ama uyanık bir zihin mümkün müdür? Bu konuda farklı görüşler olsa da, bazı filozof ve nörologlar minimal bilinç halini kabul eder. Hatta 2022 yılında Frontiers in Psychology dergisinde yayınlanan bir çalışma, 18 denekle yapılan mikro-fenomenolojik incelemelerde “objesiz farkındalık” anları saptadıklarını bildirmiştir​. Bu çalışmada katılımcılar, herhangi bir rüya içeriği olmaksızın uykuda bile bazen farkındalık kırıntıları yaşadıklarını tarif etmişlerdir. Yine 2021’de başka bir araştırmacı grubu, derin uykuda bilinç deneyimi yaşayan bazı yogilerin beyinlerini incelemiş ve bu kişilerin uyku sırasında belirli bir bilinçlilik düzeyini koruyabildiğini not etmiştir. Bu bulgular, void state’in tanımladığı bilinç halinin en azından bazı insanlar için gerçekten var olabileceğini ima ediyor.

Sonuç olarak bilim ne diyor? Bilim, void state konseptini parçalara ayırdığında şunları söylüyor: Bilinç, uyku da dahil farklı formlarda var olabilir (bu gerçek); ancak düşünce gücüyle fiziksel dünyayı direkt değiştirmek konusunda kuşkucudur (buna dair kanıt yok). Yine de zihnin gücünün vücut ve davranışlar üzerinde dolaylı ama güçlü etkileri olabileceğini kabul eder. Yani void state ile mucizeler yaratmak yerine, kendimizi yeniden programlama ve potansiyelimizi gerçekleştirme aracı olarak görmek daha bilimsel bir yaklaşım olacaktır.

Henüz bu konu özelinde yapılmış akademik çalışmalar az. İleride nörobilim alanında, meditasyon ve lucid rüya araştırmalarının kesişiminde void state benzeri durumlar daha detaylı incelenebilir. Eğer void state deneyimini yaşayan yeterli insan bilimsel çalışmalara katılırsa, bu bilincin sınırlarını anlama yolunda yeni keşiflere kapı aralayabilir. Şimdilik, mevcut bilimsel bilgilerle bu fenomeni yukarıdaki şekilde çerçeveleyebiliyoruz.

Void State Yapmak Günah mı? (İslam ve Diğer Dinler Açısından)

Void state, bir bilinç tekniği olması nedeniyle dinî açıdan da bazı soruları beraberinde getiriyor. Özellikle İslam inancına sahip kişiler “Void state yapmak günah mı?” diye merak edebiliyorlar. Bu soruyu yanıtlamak için öncelikle vurgulamak gerekir ki, Kuran veya hadislerde void state gibi spesifik bir kavram yoktur. Yani doğrudan bu pratiği yasaklayan ya da onaylayan bir ifade bulunmaz. Ancak, İslam alimleri benzeri spiritüel uygulamalar hakkında bazı görüşler beyan etmişlerdir.

İslam Açısından Değerlendirme:
İslam’da genel kural, niyete ve amaca dayalı değerlendirmedir. Eğer bir uygulama kişiyi Allah inancından uzaklaştırmıyor, şirk koşmasına (Allah’tan başka güçlere kudret atfetmesine) neden olmuyorsa ve dinin farzlarını ihmal ettirmiyorsa, tek başına günah olarak nitelendirilmez. Bu bağlamda, void state eğer sıradan bir meditasyon/tefekkür gibi uygulanıyorsa – yani kişi zihnini sakinleştirip kendini dinliyorsa – bu durum günah kabul edilmez. Zira İslam’da da “tefekkür” (derin düşünme) ve “murakabe” (Allah’ı huzurunda hissederek sessiz zikir) gibi uygulamalar vardır ve bunlar makbuldür. Nitekim tasavvuf geleneğinde sufiler, “letâif meditasyonu” denilen ve belli noktalara odaklanarak zikir yaptıkları pratiği yüzyıllardır sürdürmektedir. Bu da bir çeşit transandantal haldir ama amacı ilahîdir.

Öte yandan, void state’in amacı ve içeriği, İslam’a uygunluk açısından belirleyici olabilir. Eğer kişi void state’e girip “evrenden dilek dilemek” gibi bir niyet taşıyorsa, burada teolojik bir sorun ortaya çıkabilir. İslam inancına göre tüm dilek ve duaların yöneltileceği merci Allah’tır; “evrene sipariş vermek” gibi New Age kavramlar, İslam’daki tevhid (Allah’ın birliği) inancıyla çelişir. Bu nedenle bazı İslam alimleri, “law of attraction” (çekim yasası) veya benzeri öğretileri eleştirerek bunun Allah’ın kudretini yok sayıp insanı ilahlaştırmaya kadar gidebileceğini vurgulamışlardır. Eğer void state uygulayan kişi de, sanki kendi zihni mutlak güçmüş gibi düşünür ve Allah’ı devre dışı bırakarak “ben istediğimi yaratırım” inancına kapılırsa, bu İslami bakımdan şirk (Allah’a ortak koşma) olarak değerlendirilebilir. Bu da en büyük günah olarak kabul edilir. Dolayısıyla, bir Müslüman void state’i sadece bir meditasyon tekniği olarak, beden-ruh gevşemesi veya dua öncesi konsantrasyon gibi görürse sorun yoktur; ama onu, ilahi iradenin yerine koymaya çalışırsa bu dini çizgiyi aşmak olur.

İslam bilginleri, kişinin void state esnasında bilinçaltına telkin verebileceğini, bunun bir nevi “nefsi terbiye” yöntemi olabileceğini söylüyorlar. Eğer kişi bu boşluk halinde kötü arzular yerine ahlâki ve olumlu şeylere odaklanırsa bu çaba takdir edilebilir. Mesela void state’e girip “öfkemden arınıyorum, sabırlı bir kul oluyorum” diye telkin eden birinin niyeti iyidir. Ancak “hile yaparak zengin olacağım” gibi dinen sakıncalı bir şeye odaklanmak elbette uygun olmaz. Yani niyet ve içerik, helal-haram ayrımını belirler.

Ek olarak, cinler ve ruhlar boyutu konusunda bazı dindar insanların endişeleri var: Boş zihinle transa geçmenin cinlerin musallat olmasına ortam hazırlayabileceği gibi görüşler dile getirilir. İslam inancında cinler ve şeytan kavramı vardır; ancak her trans haline cin girmesi diye bir kural yoktur. Daha çok, kişinin istemeden onları davet edecek ritüeller yapması (örneğin cin çağırma seansı gibi) gerekir. Void state, eğer bu tarz niyetler taşımıyorsa (ki genelde kişisel istek odaklıdır, cinlerle ilgisi yoktur), bu risk çok düşüktür. Her şeye rağmen, korunma amaçlı olarak Müslümanlar void state denemeden önce kısa bir dua/ayet okuyabilir (mesela Ayetel Kürsi veya Nas suresi) – bu, iç huzur da sağlayacaktır.

Diğer Dinler ve İnançlar:

Hristiyanlık: Hristiyanlıkta benzer şekilde meditasyona yaklaşım karışıktır. Birçok Hristiyan, Tanrı’ya yönelerek yapılan meditasyona (örneğin İncil ayetleri üzerine tefekkür veya tefekkürlü dua) olumlu bakar. Ancak Yeni Çağ (New Age) tarzı uygulamalara karşı genelde temkinli veya olumsuzdurlar. Bazı Hristiyan yazarlar, çekim yasası ve benzeri pratiklerin insanı Tanrı’dan uzaklaştırdığını, kendi arzularını putlaştırmasına yol açtığını söyler. Hristiyan inancına göre tüm bereket ve kader Tanrı’nın elindedir; dolayısıyla sadece zihinsel tekniklerle bunu değiştirmeye çalışmak kibir ve şirk olarak değerlendirilebilir​. Özellikle Katolik Kilisesi, Reiki, çekim yasası, astral seyahat gibi New Age uygulamalara mesafeli durur ve bunları ruhsal riskler taşıyan, imanla bağdaşmayan şeyler olarak niteler. Bu bakımdan, dindar bir Hristiyan’ın void state’e bakışı genellikle olumsuz olacaktır. Ancak Hristiyanlıkta da çeşitli mistik tarikatlar (mesela Hesychasm geleneği) sessiz meditasyonlar yapar; fark, onların odak noktasının kendi arzuları değil Tanrı olmasıdır.

Yahudilik: Yahudi inancında Kabala gibi mistik uygulamalar vardır. Kabala’da zihin disiplinleri ve hayal gücü kullanılarak bazı manevi çalışmalar yapılır. Fakat geleneksel Yahudi dini bakış açısı, Tanrı’nın iradesini merkeze koyar. Void state gibi bir uygulama özelinde Yahudi kaynaklarında spesifik bir yorum yok, ancak “ruhsal tehlikeler” ve Tanrı’dan bağımsız güç telakkisi Yahudilikte de kabul görmez. Dindar Yahudiler, her şeyi Tanrı’ya havale ederler; kendi zihin gücüyle kaderini değiştirme fikri onlar için de problemli olabilir.

Doğu Dinleri (Hinduizm, Budizm, Taoizm): Doğu inançlarında void state kavramına en yakın anlayışlar vardır. Budizm özellikle “boşluk” (şünyata) kavramını merkezine alır. Budist meditasyonlar zihnin tüm düşüncelerden arınarak boşlukta kalmasını ve böylece aydınlanmayı hedefler. Bu nedenle bir Budist açısından void state hiç de yabancı olmayan, hatta istenen bir deneyimdir. Budizm’de bunu yapmak günah bir yana, doğru uygulandığında erdemli bir pratiktir. Tabii ki Budist öğretide amaç egoist istek manifestosu değil, benliğin ve ıstırabın aşılmasıdır – bu yönüyle void state trendinin amaçlarından ayrılır. Hinduizm de benzer şekilde derin meditasyon ve trans hallerini manevi ilerlemenin parçası olarak görür. Yogiler, mantralar ve çeşitli nefes teknikleriyle samadhi hallerine girerler. Dolayısıyla Hindu ya da Jain bir kişi void state yaptığında bunu kendi dinine aykırı görmez, aksine doğanın bir gerçeği olarak kabul eder. Taoizm ve Şamanizm gibi inanç sistemlerinde de trans ve boşluk deneyimleri ruhsal yolculuğun parçasıdır; bu dinlerde de günah kavramı abrahamik dinler gibi kesin çizgili olmadığından, zararlı görülmez.

Özetle, İslam özelinde void state’in hükmü niyete göre değişir: Meditasyon ve zikir amaçlı ise sakınca görülmez, ancak Allah’ı devre dışı bırakıp evrene veya kendi zihnine tanrısal güç atfetmek şeklinde yorumlanırsa günaha dönüşebilir​.

Diğer dinlerde de benzer şekilde, kendi doktrinleriyle çelişip çelişmediğine bakılır. Bu nedenle dindar biriyseniz, void state’i inancınızla bağdaşır bir çerçevede tutmanız önemlidir. Örneğin bir Müslüman, void state’i bir çeşit derin tefekkür ve dua hali olarak yaşayabilir; orada Allah’tan yardım dileyebilir. Bu durumda inancıyla çatışmaz, belki de maneviyatını güçlendirir. Ancak inancınıza aykırı öğretileri dahil ederseniz (ruh çağırma, farklı varlıklardan medet umma vb.), o zaman dini açıdan sakıncalı hale gelir.

Kısacası, void state’in “günah olup olmadığı” sorusu, onu nasıl ve ne amaçla kullandığınıza bağlıdır. İnançlarınıza sadık kalır ve bunu bir araç gibi görürseniz sorun yok; fakat onu bir inanç sistemi haline getirip dininizin yerine koyarsanız bu, kendi inancınızın çizgisinden çıkmak olur. Her şeyde olduğu gibi, itidal ve niyet burada da belirleyicidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Void State ne işe yarar?

Void state, derin bir meditasyon ve trans hali olduğundan bir yandan zihni dinlendirmeye, stresten arınmaya yarar. Asıl popüler olma sebebi ise manifest yani dilekleri gerçeğe dönüştürme amacıyla kullanılmasıdır. Bu halde zihin çok etkili telkin alabilir; kişiler void state’te odaklandıkları hedeflerin gerçekleştiğini iddia ediyorlar. Örneğin alışkanlık değiştirme, kendini motive etme, hayal ettiği gerçekliğe zihnen adım atma gibi konularda yararlı bir araç olduğu düşünülür. Bilimsel olarak da bu hal, zihnin potansiyelini daha iyi kullanmaya ve pozitif düşünceyi güçlendirmeye yarayabilir.

Void state’e girmek ne kadar sürer?

Bu süre kişiden kişiye değişir. Bazıları ilk denemede 15-20 dakikada girebildiğini söylerken, kimileri için haftalarca pratik gerekebilir. Genelde bedenin gevşemesi 10-30 dakika alır, zihin bu sürede uyanık kalabilirse void state gerçekleşebilir. Kimi deneyimli meditasyoncular 5 dakikada bile boşluk hissine geçebilmektedir. Yeni başlayanlar sabırlı olmalı; ortalama olarak 20-40 dakika içinde sonuç alınabilir, ancak ilk denemede olmazsa süreyi dert etmeyip düzenli pratik yapmaları önerilir.

Void State sırasında neler hissedeceğim?

Çoğu kişi void state’te ağırlıksızlık, huzur ve derin bir sessizlik hisseder. Sanki uçuyor ya da boşlukta süzülüyor gibi bir his tarif edilir​. Beden hissedilmez hale gelir, dış dünya yok olur. Zihin ise son derece uyanık ama sakindir – hiçbir düşünce yoktur, sadece “ben” bilinci vardır. Zaman kavramı kaybolabilir; ne kadar kaldığınızı anlamayabilirsiniz. Kimi bunu çok keyif verici bulur, kimi başlangıçta tuhafsanabilir. Bazıları hafif bir titreşim veya uğultu duyabilir geçiş esnasında, bu da normaldir.

Void State’te olduğumu nasıl anlarım?

Bunu anlamak için birkaç kontrol yapabilirsiniz: Hiçbir şey duyup duymadığınıza, bedeninizi hissedip hissetmediğinize bakın. Eğer tam bir karanlık ve sessizlik varsa, bedeniniz çok hafif ya da yokmuş gibi geliyorsa, muhtemelen void state’tesiniz. Zihninizde rastgele düşünce olmadığını fark edersiniz – bu da belirgin bir işarettir. Sadece farkındalığınız ve hayal gücünüz varsa, etrafınızdaki dünyayı unutmuş durumdaysanız o boşluk haline geçmişsiniz demektir. (Ayrıntılı belirtiler için makalenin “Belirtileri” bölümüne bakabilirsiniz.)

Void state ne kadar kalabilirim?

Bu da kişiye ve deneyime bağlı. İlk başta genelde çok uzun sürmez, birkaç dakika içinde ya kişi heyecanlanıp çıkar veya uyuya kalır. Pratikle süre artabilir. 10-15 dakika void state’te kalmak oldukça iyi bir süredir. Bazı raporlarda 30 dakika, hatta 1 saat kadar bu halde kalabilenlerden bahsedilir, fakat bu nadirdir. Zaten beden uzun süre bu paradoksal durumu sürdürmekte zorlanır, bir noktada ya uyanırsınız ya normal uykuya dalarsınız. Dolayısıyla amaç süre rekoru kırmak değil, orada etkili şekilde telkin/imgelemeyi yapıp çıkmaktır. Kısa bile olsa, yoğun odaklanma varsa fayda sağlanabilir.

Void State esnasında uyanamazsam ne olur?

Bu konuda endişelenmeyin, çünkü eninde sonunda uyanırsınız. Void state’de kalıcı olarak takılıp kalma durumu tıbben mümkün değildir – beyin ya tamamen uyanıklığa geçer ya da uykuya yönelir. Uyku felci yaşayanlar bile en geç birkaç dakika içinde hareket kabiliyetine kavuşur​. Diyelim ki kendi başınıza çıkmakta zorlandınız; basitçe parmaklarınızı oynatmaya çalışmak, derin nefes almak gibi yöntemlerle birkaç saniyede kendinizi uyandırabilirsiniz​. Bu da olmazsa, zaten bilinç bir süre sonra dalgınlaşıp normal uykuya geçer ve sabah dinlenmiş şekilde uyanırsınız. Yani “çıkamama” tehlikesi yok denecek kadar az, rahat olun.

Void State ile lucid rüya aynı mı?

Hayır, tam olarak aynı değiller ama akraba deneyimler sayılır. Lucid rüyada kişi rüya gördüğünü fark eder ve rüyayı kontrol edebilir; yani bir rüya senaryosu vardır. Void state’te ise herhangi bir rüya imgesi yoktur, kişi sadece boşluktadır. Bir bakıma lucid rüya bir filmin içinde bilinçli olmaksa, void state ekran kararmışken bilinçli olmaktır diyebiliriz. Ancak birinden diğerine geçiş olabilir: Bazı insanlar lucid rüyadan çıkarak void state’e düştüklerini veya tam tersi void state’ten bir rüyaya geçtiklerini rapor ediyor. Lucid rüya genelde REM uykusuna denk gelirken, void state daha çok REM dışı (örneğin uyku başlangıcı veya derin uyku arası) bir fenomene benziyor. İkisi de “bilinçli rüya görme teknikleri” kapsamında anılıyor ama içerik olarak farklıdır.

Herkes void state yapabilir mi?

Prensipte evet, uygun eğitimi/pratiği alan herkes void state deneyimine ulaşabilir. Ancak bu, sabır ve zihinsel disiplin gerektirir. Meditasyon tecrübesi olmayan birinin ilk denemede başarması zor olabilir, bu normaldir. Tıpkı herkesin öğrenebileceği ama kiminin daha hızlı, kiminin daha yavaş öğrendiği beceriler gibi düşünebiliriz. Bazı kişiler zihinsel yöntemlere yatkındır ve çabuk sonuç alır, bazıları ise defalarca deneme yapmalıdır. Önemli olan pes etmemek ve kendinizi bu konuda şartlandırmaktır. İnternette “yüzlerce kez denedim olmuyor” diyenler de vardır; belki yöntem onlara uymamıştır veya aşırı beklentiyle denedikleri için rahatlayamamışlardır. Herkesin bilinç-dışı potansiyeli farklıdır. Sonuç olarak, fiziksel bir engeliniz yoksa (örneğin kronik uyuyamama vb.) void state’i öğrenebilirsiniz. Kendinize zaman tanıyın ve küçük ilerlemeleri bile takdir edin.

Kaynakça

  1. Onedio. “Kilo Vermek ya da Zengin Olmak İçin Kullanılan Void State ile İlgili Aklınızdaki Tüm Soruları Yanıtlıyoruz.” Onedio.com, 2022. (Void state kavramını ve uygulamasını popüler bir dille açıklayan Türkçe içerik)​
  2. Healthline. “Manifesting with the Law of Attraction: Healthy or Harmful?” Healthline, 2023. (Çekim yasası ve manifestin sağlık ve bilim açısından değerlendirmesi)​.
  3. Healthline. “How to Wake up from Sleep Paralysis: 4 Tips.” Healthline, 2019. (Beden uyurken zihin uyanık kalma durumu olan uyku felcinden çıkış yöntemleri anlatılıyor)​
  4. Alcaraz-Sánchez, M., et al. “Nothingness Is All There Is: An Exploration of Objectless Awareness During Sleep.” Frontiers in Psychology, vol. 13, 2022, article 901031. (18 katılımcıyla yapılan bir çalışmada rüyasız derin uykuda bilinçlilik deneyimleri inceleniyor)
  5. Lutz, A., Greischar, L. L., et al. “Long-term meditators self-induce high-amplitude gamma synchrony during mental practice.” Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), vol. 101, no. 46, 2004, pp. 16369–16373. (Deneyimli meditasyon uygulayıcılarının derin meditasyon sırasında beyinde yüksek frekanslı gama dalgaları ürettiğini gösteren klasik çalışma)
  6. Goyal, M., et al. “Meditation Programs for Psychological Stress and Well-being: A Systematic Review and Meta-analysis.” JAMA Internal Medicine, vol. 174, no. 3, 2014, pp. 357–368. (Meditasyonun stres, anksiyete, depresyon gibi durumlara etkisini inceleyen geniş çaplı bir meta-analiz)
  7. Crum, A. J., and Langer, E. J. “Mind-set matters: exercise and the placebo effect.” Psychological Science, vol. 18, no. 2, 2007, pp. 165–171. (Otel temizlikçilerine işlerinin egzersiz sayıldığı telkin edildiğinde sağlık durumlarının iyileştiğini gösteren çalışma – inancın fiziksel etkiye örnek)
  8. IslamQA. “The Secret and the Law of Attraction – Islamic Perspective.” IslamQA.info, Fatwa No: 112043, 2008. (Çekim yasası ve benzeri uygulamaların İslam inancına göre değerlendirilmesi, şirk ve tevhit bağlamında açıklama)​
  9. Monahan, Mikelle. “Dissociation Trend on TikTok: What to Know About Reality Shifting.” The Mighty, 2021. (Gerçeklik değiştirme/shifting trendinin olası tehlikeleri hakkında ruh sağlığı profesyonellerinin görüşlerini aktaran makale)​
  10. Helvig, L. “Why the Law of Attraction Is Incompatible with Christianity.” Hello Sensible, 2021. (Hristiyanlık açısından çekim yasasının neden sakıncalı olduğunu, Tevrat/İncil öğretileriyle çeliştiğini açıklayan yazı)​
  11. Vikipedi (Türkçe). “Şünyata.” Vikipedi, Özgür Ansiklopedi, 2023. (Budizm’de “emptiness/boşluk” kavramını açıklayan madde, felsefi arka plan sunuyor)​
  12. Easwaran, Eknath (Çev.). Mandukya Upanishad (Upanişadlar’dan Mandukya, 7. mantra). Nilgiri Press, 2007. (Hindu geleneğindeki Mandukya Upanişadı’nda dördüncü bilinç hali turiya’nın tarifi – saf farkındalık hali olarak anlatılır)
  13. Goddard, Neville. Feeling Is the Secret. 1944. (Law of Assumption kuramının öncülerinden mistik yazar Neville Goddard’ın eseri; uyku ve uyanıklık arası “state akin to sleep” halinin yaratıcı imgeleme için önemini vurgular)
  14. Reddit. “Void State Experiences – r/ShiftingRealities.” Reddit forum paylaşımı, 2021. (Reality shifting topluluğunda kullanıcıların void state başarı hikayelerini ve deneyimlerini paylaştıkları başlık; fiziksel değişim, boyut değiştirme gibi iddialar içeriyor)
  15. Konkoly, K. et al. “Real-time dialogue between experimenters and dreamers during REM sleep.” Current Biology, vol. 31, no. 6, 2021, pp. 1417–1427.e6. (Uykudaki rüya gören kişilerle gerçek zamanlı iletişim kurulan deneyler; bilinçli rüya sırasında sorular sorulup cevap alınabilmesini gösteren çığır açıcı çalışma)​
  16. Windt, J. M., et al. “Does Consciousness Disappear in Dreamless Sleep?” Trends in Cognitive Sciences, vol. 20, no. 12, 2016, pp. 871–882. (Rüyasız uykuda da zaman zaman bilinç deneyimi olabileceğini tartışan bir makale; minimal bilinç kavramına değinir)
  17. Sağlam, Ali. “Tasavvufta Murakabe ve Meditasyon Arasındaki Benzerlikler.” İslam ve Tasavvuf Araştırmaları Dergisi, 2019. (İslam tasavvufundaki murakabe pratiği ile doğu meditasyon tekniklerinin karşılaştırılması; trans hallerine İslami perspektif sunar)
  18. Vikipedi (İngilizce). “Lucid Dream.” Wikipedia, 2023. (Lucid rüyanın tanımı, tarihi ve bilimsel araştırmalarını özetleyen ansiklopedi maddesi)
  19. LaBerge, Stephen. “Lucid Dreaming: Evidence and Methodology.” Behavioral and Brain Sciences, vol. 23, no. 6, 2000, pp. 962–964. (Lucid rüya fenomeninin bilimsel kanıtlarını ve araştırma yöntemlerini tartışan ünlü lucid rüya araştırmacısının makalesi)
  20. Yuschak, Thomas. Advanced Lucid Dreaming: The Power of Supplements. Lulu Press, 2006. (Lucid rüyaya geçişte kullanılan teknikler ve beden- zihin durumları hakkında pratik bilgi veren bir kitap; “vücut uyurken zihin uyanık” tekniğini de işler)
  21. Haktanır, Hüseyin. “Meditasyon ve Yoga Pratiklerinin İslam’ın İnanç Esasları Bağlamında Değerlendirilmesi.” Sakarya İlahiyat Dergisi, cilt 21, sy 2, 2019, ss. 323-345. (Meditasyon benzeri uygulamaların İslami inançlarla uyumluluğunu inceleyen akademik makale; şirk riski vb. değerlendiriliyor)
  22. Tart, Charles T. States of Consciousness. iUniverse, 2001 (ilk baskı 1975). (Bilincin değişik halleri üzerine klasik bir psikoloji kitabı; trans, meditasyon, uyku vb. halleri bilimsel ve deneysel açıdan ele alır)
  23. Mahowald, M. W., et al. “Experiences of Sleep Paralysis in a General Adult Population.” Clinical Infectious Diseases, vol. 37, no. 8, 2003, e94–e95. (Uyku felcinin yaygınlığı ve deneyimlerin tanımlandığı çalışma; bedensel felç ve bilinç durumuna dair tıbbi bilgiler içerir)
  24. Cardeña, Etzel. “The Varieties of Anomalous Experience: Examination and Analysis.” American Psychologist, vol. 53, no. 4, 1998, pp. 367–382. (Normal dışı bilinç deneyimlerinin –mistik deneyimler, trans, beden dışı deneyimler– sınıflandırılması ve psikolojik analizi)
  25. Kılıç, Harun. “Gençler Arasında Popüler Bir Trend: Reality Shifting ve Zihinsel Sağlık.” Psikiyatri Güncel Araştırmalar Dergisi, 2022. (Reality shifting akımının gençlerin zihinsel sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini irdeleyen bir değerlendirme yazısı)
Yorum yapın